ادبیات

سوا لات زبان وادبیات فارسی

ادبیات

سوا لات زبان وادبیات فارسی

سولات زبان فارسی پیش دانشگاهی (نیم سال اول ) عمومی

زبان وادبیات فارسی 1پیش

 

 

 

 

 

 

 


الف ) خود آزمایی و درک مطلب

1 ـ با توجه به ابیات زیر به سؤالات پاسخ دهید :

برق با شوقم ، شراری بیش نیست                    شعله ، طفل نی سواری بیش نیست

آرزوهای دو عالم دستــگاه                              از کف خاکم غباری بیش نیست

لاله و گل زخمی خمیازه اند                         عیش این گلشن خماری بیش نیست

می رود صبح و اشارت می کند                        کاین گلستان خنده واری بیش نیست

ای شرر از همرهان غافل مباش                             فرصت مانیز باری بیش نیست

1 ـ 1) معنی « با » در مصراع اول چیست ؟

1 ـ 2 ) منظور از « خمیازه کشیدن لاله و گل » چیست ؟

1 ـ 3 ) نام دو آرایه را در بیت چهارم بنویسید ؟

1 ـ 4 ) منظور از « خنده وار بودن گلستان » در بیت چهارم چیست ؟

1 ـ 5 ) « شرر»‌ در بیت آخر استعاره از چیست ؟

1 ـ 6 ) این بیت حافظ با کدام بیت فوق ارتباط معنایی دارد :

« سرم به دینی و عقبی فرو نمی آید             تبارک الله از این فتنه ها که در سر ماست

2 ـ معادل امروزی « خط جنید باید » چیست ؟

3 ـ در بیت :

روز هجران و شب فرقت یار آخر شد              زدم این فال و گذشت اختر و کار آخر شد

« گذشتن اختر » به کدام باور قدما اشاره دارد ؟

4 ـ عبارت « دیناری بده پنهان و خود را وارهان » به کدام پدیده ی اجتماعی زمان شاعر اشاره دارد ؟

5 ـ « زبان در کشیدن » در مصراع « زبان درکش ای مرد بسیار دان » کنایه از چیست ؟

6 ـ در بیت :

بهاران که شاباش ریزد سپهر                             به دامان گلشن ز رگبارها

منظور شاعر از شاباش بهاری چیست ؟

7 ـ در بیت :

پیاپی بکش جام و سرگرم باش                                 بهل گر بگیرند بیکاره ها

« بگیرند » به چه معنی بکار رفته است ؟

8 ـ با توجه به بیت :

نفحات صبح دانی ز چه روی دوست دارم         که به روی دوست ماند که برافکند نقابی  

چرا سعدی « نفحات صبح»‌ را دوست دارد ؟ 

9 ـ محتوای شعرهای تعلیمی در قدیم بیشتر شامل چه چیزهایی بوده است ؟ ( دو مورد را ذکر کنید )

10 ـ در بیت :

بگفتا جان مده بس دل که با اوست                 بگفتا دشمن اند این هر دو بی دوست

مرجع ضمیر « این » چیست ؟

11 ـ در بیت :

گفتم ببینمش مگرم درد اشتیاق                       ساکن شود بدیدم و مشتاق تر شدم

« م » در « مگرم » چه نقشی دارد ؟

ب ) معنی و مفهوم شعر و نثر

1 ـ اغلب مشایخ در کار او ابا کردند و گفتند : او را در تصوف قدمی نیست .

2 ـ من وقتی به حیی از احیای عرب فراز رسیدم .

3 ـ بیامد دو صد مرد آتش فروز                         دمیدند گفتی شب آمد به روز

4 ـ توسنی کردم ندانستم همی                         کز کشیدن تنگ تر گردد کمند

5 ـ نه چنان گناهکارم که به دشمنم سپاری     تو به دست خویش فرمای اگرم کنی عذابی

6 ـ که لیلی گرچه در چشم تو حوری است           به هر جزئی ز حسن او قصوری است

7 ـ گفت : باید حد زند هشیار مردم ، مست راگفت : هشیاری بیار اینجا کسی هشیار نیست

ج ) سبک شناسی و تاریخ ادبیات

1 ـ هر یک از کتابهای زیر از کیست ؟

الف ) چشمه ی روشن

ب ) طوطی نامه

2 ـ دو تن از شاعرانی را که پس از نظامی ، از منظومه ی خسرو شیرین تقلید کرده اند ، نام ببرید :

3 ـ قهرمان یک حماسه ، چه ویژگی هایی باید داشته باشد ؟

4 ـ عرفان در کدام قرن و با پیش گامی چه کسی به حوزه ی غزل راه یافت ؟

د ) شعر حفظی

ابیات زیر را کامل کنید :

آن همه ناز و تنعم که خزان می فرمود                                    ……………………………………………… 

نتوان وصف تو گفتن که تو در وصف نگنجی   نتوان ....تو گفتن که تو در …... نیایی

 

 

الف ) خود آزمایی و درک مطلب

با توجه به ابیات زیر ، به سؤالات پاسخ دهید .

بشنو این نی چون شکایت می کند                          وز جدایی ها حکایت می کند

کز نیستان تا مرا ببریده اند                                    در نفیرم مرد و زن نالیده اند

من به هر جمعیتی نالان شدم                           جفت بد حالان و خوش حالان شدم

نی حریف هر که از یاری برید                              پرده هایش پرده های ما درید

روزها گر رفت گو رو باک نیست                          تو بمان ای آنکه چون تو پاک نیست

هر که جز ماهی ز آبش سیر شد                       هر که بی روزی است ، روزش دیر شد

1ـ 1 ) مقصود از « نیستان » در بیت دوم چیست ؟

1 ـ 2 ) « بد حالان »‌در بیت سوم چه چه کسانی هستند ؟

1ـ 3 ) منظور از شاعر از مصراع « پرده هایش پرده های ما درید » چیست ؟

1 ـ 4 ) در بیت پنجم منظور شاعر از « تو » چیست ؟

1 ـ 5 ) « دو آرایه ی ادبی » را که در بیت آخر به کار رفته است ، را بنویسید ؟

1 ـ 6 ) با توجه به بیت آخر به نظر مولانا چه کسانی از عشق بی نصیب می مانند ؟

2 ـ مفهوم کنایی « فراوان سخن باشد آگنده گوش » چیست ؟

3 ـ « گلگونه ی مردان خون ایشان است » یعنی چه ؟

4 ـ در بیت :

از در درآمدی و من از خود به در شدم                 گویی کزین جهان به جهان دگر شدم

مقصود از عبارت « ازخود به در شدم » چیست ؟

5 ـ در بیت :

بگفتا گر به سر یابیش خشنود                          بگفت از گردن این وام افکنم زود

مقصود فرهاد از « وام » چیست ؟

6 ـ در بیت :

لاله و گل زخمی خمیازه اند                         عیش این گلشن خماری بیش نیست

« گلشن » استعاره از چیست ؟

7 ـ درباره ی چهارده روایت قران چه می دانید ؟

8 ـ در بیت :

فریب جهان را مخور زینهار                                   که در پای این گل بود خارها

منظور از «خارها »چیست ؟

9 ـ درون مایه ی شعرهای تعلیمی ، از مشروطیت به بعد چه چیز هایی بوده است ؟ 

10 ـ در بیت :

آن آبرو چو جوی بود ، رنج و غصه و سنگ           سنگش به جای ماند و آبش ز جو رود

الف ) نهاد جمله اول کدام است ؟

ب ) زمان و نوع فعل « ماند » چیست ؟

ب ) معنی و مفهوم شعر و نثر

1 ـ ایشان از قوت توحید و صلابت شریعت می جنبد .

2 ـ گفتم مرا به ملک تو حاجتی نیست، این غلام را در کار من کن .

3 ـ هیونان به هیزم کشیدن شدند                           همه شهر ایران به دیدن شدن

4 ـ بگفت آنجا به صنعت در چه کوشند                بگفت انده خرند و جان فروشند

5 ـ او را خود التافت نبودی به صید من                   من خویشتن اسیر کمند نظر شدم

6 ـ گرم و خونین به منش باز آی                          تا برد ز آیینه قلبم زنگ

7 ـ پا بر سر سبزه تا به خواری ننهی             کان سبزه ز خاک لاله رویی رسته است

8 ـ گفت : نزدیک است والی را سرای ، آنجا شویم  گفت : والی از کجا در خانه ی خمار نیست ؟

ج ) سبک شناسی و تاریخ ادبیات

1 ـ هر یک از کتب زیر از کیست ؟

الف ) صناعات ادبی

ب ) هزار و یک شب

2 ـ « مناظره » در ادب فارسی یعنی چه ؟

3 ـ ویژگی های سبک هندی را بنویسید ؟

4 ـ هر یک از کتابهای زیر چه نوع حماسه ای است ؟

الف ) ایلیاد

ب ) ظفر نامه

د ) شعر حفظی

ـ ابیات زیر را کامل کنید ؟

1 ـ گوشم به راه تا که خبر می دهد ز دوست                               ……………………………………………

2 ـ تو حکیمی ، عظیمی ، تو کریمی ، تو رحیمی     تو …… فضلی ، تو …… ثنایی

 

خود آزمایی

با توجه به ابیات زیر به سؤ الات پاسخ دهید ؟

زان یار دلنوازم شکری است با شکایت                گر نکته دان عشقی بشنو تو این حکایت

رندان تشنه لب را آبی نمی دهد کس                گویی ولی شناسان رفتند از این ولایت

در زلف چون کمندش ای دل مپیج کان جا         سرها بریده بینی بی جرم و بی جنایت

چشمت به غمزه ما را خورد و می پسندی          جانا ، روا نباشد خون ریز را حمایت

ای آفتاب خوبان ، می جوشد اندرونم               یک ساعتم بگنجان در سایه ی حمایت

عشقت رسد به فریاد ، ار خود به سان حافظ        قران زبر بخوانی در چارده روایت

1 ـ 1 ) معنی « رند » در شعر حافظ چیست ؟

1 - 2 ) حافظ گله ی خود را از معشوق با چه کسی در میان می گذارد ؟

1 ـ 3 ) چه ارتباطی میان « آفتاب » و «سایه » وجود دارد ؟

1 ـ 4 ) حافظ تنها راه رهایی را در چه می داند ؟

1 ـ 5 ) مصراع « جانا روا نباشد خون ریز را حمایت » را منظم کنید ؟

1 ـ 6 ) کدام واژه در ابیات بالا ایهام تناسب دارد ؟

1 - 7 ) در بیت آخر حرف « ت » در عشقت چه نقشی دارد ؟ مفعول را در این بیت مشخص کنید ؟

2 ـ در مصراع «‌ اکسیر عشق بر مسم افتاد و زر شدم »‌چرا شاعر عشق را به « اکسیر » تشبیه کرده است ؟

3 ـ در بیت « عشق دریایی کرانه ناپدید            کی توان کردن شنا ، ای هوشمند »‌شاعر « عقل » و « عشق » را چگونه توصیف کرده است ؟

4 ـ مصراع «‌همه بیشی تو بکاهی همه کمی تو فزایی » بیانگر کدام صفت الهی است ؟

5 ـ در بیت « یکی تازی ای برنشسته سیاه          همی خاک نعلش برآمد به ماه » نام دو آرایه را بنویسید ؟

6 ـ در بیت « تا به کی حسن عاریت              ما ومن آیینه داری بیش نیست » منظور از « آیینه ی دار بودن »‌چیست ؟

7 ـ با توجه به بیت « به اندوه آینده خود را مباز        که آینده خوابی است چون پارها » چرا شاعر معتقد است که نباید خود را گرفتار غم و اندوه آینده کرد ؟

8 ـ در بیت « هر که جز ماهی ز آبش سیر شد      هر که بی روزی است روزش دیر شد » ، چرا ماهی  استعاره از عاشق است ؟

9 ـ در عبارت « در زی اهل صلاح و سنت و شرع بود که این سخن ازوی پدید آمد » معنی کلمه ی مشخص شده چیست ؟

10 ـ چرا در ادبیات فارسی اصطلاح حماسه بیشتر برای شعر به کار گرفته می شود ؟

بیان معنی و مفهوم شعر و نثر

1 ـ روز هجران و شب فرقت یار آخر شد          زدم این فال و گذشت اختر و کار آخر شد

2 ـ به یاد خم ابروی گل رخان                     بکش جام در بزم می خوارها

3 ـ چو فرزند و وزن باشدم خون و مغز             که را بیش ، بیرون شود کار نغز

4 ـ درون دلت شهر بندست راز                       نگر تا نبیند در شهر باز

5 ـ بگفتا گر کسیش آرد فرا چنگ ؟                 بگفت آهن خورد و ور خود بود سنگ

6 ـ الهی ، روا مدار که به خویشتن ببالم و گردن استکبار و افتخار بر فرازم .

7 ـ زود باشد که سر چوب پاره سرخ کنی .

8 ـ مرا به ملک تو حاجتی نیست ، این غلام را در کار من کن .

پ ) تاریخ ادبیات و سبک شناسی

1 ـ درون مایه ی اشعار تعلیمی از انقلاب مشروطیت به بعد چه بوده است ؟

2 ـ کتابی است از ابو الحسن هجویری در زمینه ی تصوف : …………

3 ـ نام یک شاعرمرثیه سرا و یک شاعر حبیسه سرا را بنویسید ؟

4 ـ اشعار پروین اعتصامی جزء کدام نوع ادبی است ؟

5 ـ شعر نمایشی در ادب اروپا را با کدام نوع در ادب فارسی برابر دانسته اند ؟

ت ) حفظ شعر

ابیات زیر را کامل کنید :

1 - در شمار ................... کسی حافظ را                       شکر کان محنت بی حد و شمار آخر شد

2 ـ گفتم ببینمش مگرم درد اشتیاق....................... بدیدم و مشتاق تر شدم

3 ـ ......................................................       گفت : در سر عقل باید، بی کلاهی عار نیست

 

الف ) خود آزمایی

با توجه به شعر زیر به پرسش ها پاسخ دهید :

برق با شوقم شراری بیش نیست                           شعله طفل نی سواری بیش نیست

آرزوهای دو عالم دستگاه                                   از کف خاکم شباری بیش نیست

لاله و گل زخمی خمیازه اند                              عیش این گلشن خماری بیش نیست

تا به کی نازی به حسن عاریت                           ما و من آیینه داری بیش نیست

می رود صبح اشارت می کند                         کاین گلستان خنده واری بیش نیست

غرقه و همیم ورنه این محیط                              از تنک آبی کناری بیش نیست

ای شرر از همرهان غافل مباش                          فرصت ما نیز باری بیش نیست

1 ـ 1 ) شاعر شعله را با چه چیزی مقایسه کرده است ؟

1 ـ  2 ) این بیت حافظ با کدام بیت از شعر ارتباط معنایی دارد ؟

سرم به دنیی و عقبی فرو نمی آید             تبارک الله از این فتنه ها که در سر ماست

1 ـ‌3 ) محور کلی این غزل چیست ؟

2 ـ مرجع« این » در بیت زیر چیست ؟

بگفت : او آن من شد زو مکن یاد                           بگفت : این کی کند بیچاره فرهاد

3 ـ مصراع دوم بیت زیر چه ضرب المثلی را به یاد می آورد ؟

ببارید چون ژاله ز ابر سیاه                                   کسی را نبد بر زمین جایگاه 

4 ـ منظور شاعر از « نشان » در این بیت چیست ؟

کس چون تو طریق پاکبازی نگرفت                     با زخم نشان سرفرازی نگرفت

5 ـ مصراع « پیاپی بکش جام و سرگرم باش » یعنی چه ؟

6 ـ مفهوم مصراع « سیاووش را کرد باید درست » را بنویسید ؟

7 ـ مقصود از « سینه » در مصراع « سینه خواهم شرحه شرحه از فراق » چیست ؟

8 ـ بیت :

توسنی کردم ندانستم همی                                 کز کشیدن تنگ تر گردد کمند

ـ کدام ویژگی عشق را نشان می دهد ؟

9 ـ منظور از « گیهان خدیو » در بیت زیر کیست ؟

خورشید ، کای پایمردان دیو                         بریده دل از ترس گیهان خدیو .

10 ـ در بیت :

عشقت رسد به فریاد ار خود بسان حافظ              قران زبر بخوانی با چارده روایت

 ـ « ار » در چه معنایی بکار رفته است ؟

11 ـ دو آرایه را که بر زیبایی این شعر سعدی افزوده شده است ، نام ببرید :

چون شبنم اوفتاده بدم پیش آفتاب 

مهرم به جان رسید به عیوق بر شدم

12 ـ در بیت زیر چه آرایه ای وجود دارد ؟

عشق دریایی کرانه ناپدید                             کی توان کردن شنا ای هوشمند

13 ـ قالب شعر مست و هوشیار چیست ؟

14 ـ در جمله زیر مسند را مشخص کنید ؟

همه تالیان قران و سحر کوشان در عبادت بودند

15 ـ نوع دستوری دومین که در این مصراع است چیست ؟

که در آب مرده بهتر که در آرزوی آبی

ب ) معنی و مفهوم شعر و نثر

ابیات و عبارات زیر را به فارسی روان معنی کنید :

1 ـ چو خواهی که پیدا کنی گفت و گوی                       بباید زدن سنگ را بر سبوی

2 ـ دستم نداد قوت رفتن به پیش دوست        چندی به پای رفتم و چندی به سر شدم

3 ـ بگفتا : گر نیابی سوی او راه                          بگفت از دور شاید دید در ماه

4 ـ نباشم بدین محضر اندر گو                              نه هرگز بر اندیشم از پادشاه

5 ـ محرم این هوش جز بی هوش نیست                 مر زبان را مشتری جز گوش نیست

6 ـ الهی ، روا مدار به کیفر خودبینی و خود پسندی از ادراک فضایل و مکارم فرو مانم .

7 ـ اغلب مشایخ در کار او ابا کردند و گفتند : او را در تصرف قدمی نیست .

8 ـ گفت : تو را بر همه ی چیزها حکم است تا در ضیافت مایی .

ج ) تاریخ و ادبیات سبک شناسی

1 ـ عبارت زیر در وصف کدام شاعر معاصر است ؟

شاعری است با زبان چالاک و بیان گرم و زنده و پوینده و برخورداری هنر مندانه از گفتار ساده ی روزانه ی مردم و تعبیرات آن .

2 ـ کتابهای : الف ) سند باد      ب ) دیداری با اهل قلم از چه کسانی هستند ؟

3 ـ بوستان در چند باب و به وزن کدام کتاب سروده شده است ؟

4 ـ منظومه ی « فن شعر بوالو » و « بهشت گم شده میلتون » در ادبیات اروپایی از کدام نوع ادبی هستند ؟

 د ) حفظ شعر

1 ـ این بیت را کامل کنید ؟

همه غیبی تو بدانی همه عیبی تو بپوشی              ……………………………………… 

2 ـ جای خالی را در مصراع زیر پر کنید ؟

ساقیا …………… نمودی قدحت پر می باد

او را خود …………… نبودی به صید من

-------------------------------------- 

خودآزمایی

1 ـ با توجه به شعر زیر سؤالات پاسخ دهید .

چنین پاسخ آورد سودابه پیش                          که من راست گویم به گفتار خویش

فکنده دو کودک نمودم به شاه                            ازین بسش ترکس نبیند گناه

سیاووش را کرد باید درست                               که این بد کرد و تباهی بجست

به پور جوان گفت شاه زمین                               که رایت چه بیند کنون اندرین  

سیاووش چنین گفت کای شهریار                        که دوزخ مرا زین سخت گشت خوار

اگر کوه آتش بود بسپرم                                     از این تنگ خوارست اگر بگذرم

پر اندیشه شد جان کاووس کی                                ز فرزند و سودابه نیک پی

کزین دو یکی گر شود نابکار                                   ازان پس که خواند مرا شهریار ؟

چو فرزند و زن باشدم خون و مغز                           کرا بیش ، بیرون شود کار، نغز

همان به کزین زشت کردار دل                                بشویم کنم چاره ی دل گسل

چه گفت آن سپهدار نیکو سخن                               که بابد دلی شهریاری مکن

1 ـ 1 ) ادعای سودابه برای اثبات بیگناهی خود چه بود ؟

1 - 2 ) چرا سودابه از کیاووس خواستار تنبیه سیاووش شد ؟

1 - 3 ) رای سیاووش در پاسخ به پدر خود چه بود ؟

2 ـ محوری ترین پیام نی نامه از مولانا چیست ؟

3 ـ چرا اصطلاح حماسه بیشتر برای شعر بکار گرفته می شود ؟

4 ـ با توجه به درس کاوه ی آهنگر بیت زیر بیانگر سرنوشت چه شخصیتی است ؟

منی چون بپیوست با کردگار                 شکست اندر آورد و برگشت کار

5 ـ با پیشگاهی سنائی چه نوع اصطلاحاتی به حوزه ی غزل راه یافت ؟

6 ـ مقصود از جان فروشی در بیت زیر چیست ؟

بگفتا جان فروشی در ادب نیست                  بگفت از عشقبازان این عجب نیست

7 ـ مفهوم بیت :

بجز اشک چشم و بجز داغ دل                    نباشد به دست گرفتارها

8 ـ مقصود از کلمه ی نامه در بیت زیر چیست ؟

چو فردا نامه خواهان نامه خواهند                                تو را از نامه خواندن ننگت آیو

9 ـ تفاوت معنایی او فرمود در فارسی گذشته و امروز چیست ؟

10 ـ مفهوم مصراع « یا رب مباد کسی را مخدوم بی عنایت »‌چیست ؟

11 ـ در بیت :

« او را خود التفات  نبودی به صید من              من خویشتن اسیر کمند نظر شدم » دو صنعت ادبی پیدا کنید ؟

12 ـ در بیت :

« یکی تازی بر نشسته سیاه                                 همی خاک نعلش بر آمد به ماه » چه صنعت ادبی جلب نظر می کند ؟

13ـ در عبارت زیر :

« همان مردان عالم پارسا که چشمان جذاب و نگاه انسان دوستانه و پر مهرشان آیینه ی روانهای تابناک بود »

الف ) نوع کلمه ی پر مهر چیست ؟

ب ) نقش کلمه ی آیینه چیست ؟

14 ـ با توجه به بیت زیر به سؤالات دستوری پاسخ دهید :

گفت : مستی زان سبب افتان و خیزان می روی        گفت : جرم راه رفتن نیست ، ره هموار نیست

الف ) بیت چند جمله است  ؟

ب ) نهاد جمله ی سوم را بنویسید ؟

ب ) بیان معنی و مفهوم شعر

 ابیات زیر را به فارسی روان معنی کنید :

1 ـ به چه دیر ماندی ای صبح که جان من برآمد ؟       بزه کردی و نکردند مؤذنان صوابی

2 ـ رندان تشنه لب را آبی نمی دهد کس             گویی ولی شناسان رفتند از این ولایت

3 ـ حذر کن ز نادان ده مرده گوی                     چو دانا یکی گوی و پرورده گوی

4 ـ ای گل به دستمال هوس پیشگاه مرو              مگذار تا به دست تو این رنگ و بو رود

5 ـ زین پیش دلاورا کسی چون توشگفت              حیثیت مرگ را به بازی نگرفت

6 ـ چون به زیر طاقش بردند به باب الطاق ، پای بر نردبان نهاد . گفتند : حال چیست ؟ گفت : معراج مردان سردار است .

7 ـ پروردگارا روا مدار که گردن استکبار و افتخار برافرازم .

8 ـشفقتی بر دلم پدید آمد قصد کردم تا او را به شفاعت  بخواهم از امیر .

ج ) تاریخ ادبیات و سبک شناسی

1 ـ دو اثر حماسی متعلق به هندوان را نام ببرید ؟

2 ـ زبان و بیان شعر ایرج میرزا چگونه است ؟

3ـ نویسنده ی کتاب الفیه کیست ؟

4 ـ از چه زمانی مسائل سیاسی و اجتماعی و روان شناسی را در ایران باید در شمار اشعار تعلیمی به حساب آورد ؟

5 ـ آقار جمال زاده . جلال آل احمد در شمار چه نوع از انواع ادبی قرار می گیرد ؟

د ) حفظ شعر

ـ جای نقطه چین ها را پر کنید ؟

1 ـ لب و دندان سنایی همه توحید تو گوید               ………………………………

2 ـ ……………………………        شکر کان محنت بی حد و شمار آخر شد

3 ـ گویند روی سرخ تو سعدی که زرد کرد ؟          ……………………………………………

4 ـ …………………………         گفت هشیاری بیار اینجا کسی هشیار نیست  .

-----------------------------------  

الف ) خود آزمایی

1 ـ با توجه به متن زیر به سؤالات پاسخ دهید :

 

« . . . ابراهیم خواص (رض ) گوید [که ] من وقتی به حیی از احیای عرب فراز رسیدم و به دار ضیف امیری از امرای حی نزول کردم ؛ سیاهی دیدم مغول و مسلسل بر در خیمه افکنده اندر آفتاب . شفقتی بر دلم پدید آمد ؛ قصد کردم تا او را به شفاعت بخواهم از امیر ؛ چون ظعام پیش آوردند مرا  * اکرام ضیف را ؛ امیر بیامد تا با من موافقت کند . چون وی قصد طعام کرد ، من ابا کردم ، و بر عرب هیچ چیز سخت تر از آن نیاید که کسی طعام ایشان نخورد . مرا گفت : ای جوانمرد ! چه چیز تو را از این طعام باز می دارد ؟ گفتم : امیدی که بر کرم تو دارم . گفت‌: همه ی املاک من تو را ،تو طعام بخور . گفتم : مرا به ملک تو حاجتی نیست ، این غلام را در کار من کن . گفت: نخست از جرمش بپرس ، آنگاه بند از وی برگیر که تو را بر همه ی چیزها حکم است تا در ضیافت مایی . گفتم : بگو تا جرمش چیست ؟ گفت : بدان که این غلامی است [که ] حادی است و صوتی خوش دارد . »

·        1 ) ابراهیم خواص ، غلام حدی خوان را در چه حالتی مشاهده کرد ؟

1 ـ 2 ) جمله ی « تو را بر همه چیز حکم است » یعنی چه ؟

1 - 3 ) نویسنده چه رسم پسندیده ی اجتماعی را به عرب نسبت داده است ؟

2 ـ در « نی نامه ی مولوی » مقصود از « نی » و « نیستان » چیست ؟

3 ـ مارانی که بر دوش ضحاک روییدند مظهر چه خصلتی بودند ؟

4 - با توجه به بیت :

در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود            از گوشه ای برون آی ای کوکب هدایت

« کوکب » به کدام ستاره ی فلکی اشاره دارد و در اینجا منظور کیست ؟

5 ـ مفهوم مصراع « بپویید کاین مهتر آهرمن است » چیست ؟

6 ـ مقصود از بیت زیر چیست ؟

« سراسر همه دشت بریان شدند                        بر آن چهر خندانش گریان شدند »

7 ـ در بیت :

می رود صبح و اشارت می کند                       کاین گلستان خنده واری بیش نیست

ـ « خنده وار بودن گلستان»  چیست ؟

8 ـ مفهوم مصراع « نشاید بریدن نینداخته » معادل چه مثالی است ؟

9 ـ وسیع ترین افق معنوی و عاطفی در شعر فارسی ، کدام افق است ؟

10 ـ وجود زمینه های خرق عادت و موجودات غیر طبیعی در یک اثر حماسی چه بعدی از حماسه را تقویت می کند ؟

11 ـ در بیت :

زشت باید دید و انگارید خوب                         زهر باید خورد و انگارید قند

ـ چه صنعت ادبی وجود دارد ؟

12 ـ در بیت :

پیاپی بکش جام و سرگرم باش                       بهل گر گیرند بیکارها

ـ صنعت ایهام را مشخص کنید ؟

13 ـ با توجه به مصراع « دستم نداد قوت رفتن به پیش دوست » فعل جمله را مشخص کنید ؟

14 ـ در بیت :

« با نگاه غضب آلوده زند               بر دل نازک من تیر خدنگ » 

ـ « غضب آلوده » چه نوع کلمه ای است و چه نقشی دارد ؟

ب ) بیان معنی و مفهوم شعر و نثر

ابیات و عبارات زیر را به فارسی روان معنی کنید :

1 ـ چو خواهی که پیدا کنی گفت و گوی                   بباید زدن سنگ را بر سبوی

2 ـ اگر پای در دامن آری چو کوه                          سرت ز آسمان بگذرد از شکوه

3 ـ بی مزد بود و منت هر خدمتی که مردم           یا رب مباد کس را مخدوم بی عنایت

4 ـ نی حریف هر که از یاری برید                            پرده هایش پرده های ما درید

5 ـ پس به بصره شد و با عمربن عثمان مکی افتاد .

6 ـ گفت : « نزدیک است والی را سرای آنجا شویم »‌ گفت : « والی از کجا در خانه ی خمار نیست »

7 ـ دیشب پس از امضای طومار عشق و فداکاری ، میان خیمه ها در تهجد و نیایش فرو رفتند .

8 ـ شیخ مر مرید را گفت : اگر خاموش باشی من تو را چیزی آموزم که از این محن باز دهی .

ج ) تاریخ ادبیات و سبک شناسی

1 ـ چه کسی نماینده ی تمام اسلوب عیار هندی است ؟

2 ـ چه خصوصیتی شعر « قلب مادر » از ایرج میرزا را در ردیف اشعار غنایی قرار می دهد ؟

3 ـ آثار زیر از چه کسانی هستند ؟

الف ) سمک عیار

ب ) حدیقه

4 ـ داستان خسرو و شیرین بارها مورد تقلید شاعران پس از نظامی قرار گرفته است . دو تن از این شاعران را نام ببرید ؟

د ) حفظ شعر

1 ـ مصراع دوم این بیت را بنویسید :

گفت : مشتی زان سبب افتان و خیزان می روی           …………………………………………

2 ـ دو بیت بعدی شعر مناجات سنایی را به مطلع زیر بنویسید ؟

ملکا ذکر تو گویم که تو پاکی و خدایی               نروم جز به همان ره که توام راهنمایی

3 ـ مصراع دوم بیت زیر را بنویسید :

باورم نیست ز بد عهدی ایام هنوز                     ……………………………………

----------------------------- 

الف ) خود آزمایی

1 ـ با توجه به متن زیر به سوالات زیر پاسخ دهید :

پس هر کسی سنگی می انداختند . شبلی موافقت را گلی انداخت . حسین بن منصور حلاج آهی کرد . گفتند : از این همه سنگ چرا آه نکردی از گلی آه کردن ، چه سر است ؟ گفت : آنکه آنها نمی دانند معذورند ، از او سختم می آید که می داند که نمی یابد انداخت . پس دستش جدا کردند خنده ا ی بزد وگفتند : خنده چیست ؟ گفت : دست از آدمی بسته جدا کردن آسان است ، مرد آن است که دست صفات ، که کلاه همت از تارک عرش در می کشد ، قطع کند . پس پاهایش ببریدند ، تبسمی کرد و گفت : بدین پای ، سفر خاک می کردم ، قدمی دیگر دارم که هم اکنون سفر هر دو عالم کند ، اگر توانید آن قدم ببرید . پس دو دست بریده ی خون آلود بر روی در مالید و روی ساعد را خون آلود کرد . گفتند : چرا کردی  ؟ گفت : خون بسیار از من رفت ، دانم که رویم زرد شده باشد ، شما پندارید که زردی روی من از ترس است . خون در روی مالیدم تا در چشم شما سرخ روی باشم که گلگونه ی مردان خون ایشان است .

1 ـ‌ 1 ) دلیل گلایه مندی حسین بن منصور حلاج را از شبلی بنویسید ؟

1 ـ 2 ) پس از این که پاهای حلاج را بریدند ، او چه گفت ؟

1 ـ 3 )«گلگونه ی مردان خون ایشان است »  یعنی چه ؟

2 ـ طنز موجود در شعر « مست و هوشیار » از پروین اعتصامی ، طنز رندانه ی چه کسی را فرا یاد می آورد ؟

3 ـ در مناظره ی خسرو با فرهاد با توجه به پاسخهای فرهاد ، او را چگونه می یابید ؟

4 ـ   مفهوم مصراع « اندکی رنجه شد او را آرنگ » چیست ؟

5 ـ مقصود از بیت « چو بخشایش پاک یزدان بود            دم آتش و آب یکسان بود » چیست ؟

6 ـ  در بیت «‌از شبنم عشق خاک آدم گل شد                بس فتنه و شور در جهان حاصل شد » منظور شاعر از « بس فتنه و شور در جهان حاصل شد » چیست ؟

7 ـ در مصراع « لاله و گل زخمی خمیازه اند » ، « زخمی و خمیازه » یعنی چه ؟

8 ـ با توجه به مفهوم مصراع « از درد در آمدی و من از خود به در شدم » مقصود از « از خود به در شدم » چیست ؟

9 ـ انواع منظومه های حماسی را نام ببرید ؟

10 ـ امتیاز اصلی طبقه بندی آثار بر اساس محتوا چیست ؟

11 ـ در بیت « سر آن ندارد امشب برآید آفتابی   چه خیالها گذر کرد و گذر نکرد خوابی » چه آرایه ی ادبی بکار رفته است ؟

12 ـ در بیت « در زلف چون کمندش ای دل مپیچ کانجا   سرها بریده بینی بی جرم و بی جنایت » در چه کلمه ای ایهام وجود دارد ؟

13 ـ در بیت « گفتم ببینمش مگرم درد اشتیاق            ساکن شود ، بدیدم و مشتاق تر شدم » ،  « م » در واژه ی  « مگرم » چه نقشی دارد ؟

14 ـ بیت « پرستش به مستی است در کیش مهر        برون اند زین جر گه هوشیارها » را منظم کنید ؟

ب ) بیان معنی و مفهوم شعر

ابیات و عبارات زیر را به فارسی روان معنی کنید :

1 ـ هر که جز ماهی ز آبش سیر شد               هر که بی روزی است روزش دیر شد .

2 ـ شماریت با من ببایدگرفت                         بدان تا جهان ماند اندر شگفت .

3 ـ از آن مرد دانا دهان دوخته ست                که بیند که شمع از زبان سوخته ست .

4 ـ آنکس که سر به جیب قناعت فرونبرد               بگذار تا به چاه مذلت فرو رود

5 ـ پروردگارا مگذار که صولت خشم ، حصار بردباری مرا درهم شکند .

6 ـ ما عیب و نقص خویش و کمال و جمال غیر   پنهان نموده ایم و چو پیری پس خضاب .

7 ـ آن مرید چون آن سخن بنشید از غیرت ارادت خود ، قصد رجم آن مرد کرد .

8 ـ گفتم مرا به ملک تو حاجتی نیست ، این غلام را در کار من کن .

ج ) تاریخ ادبیات و سبک شناسی

1 ـ ناقدان ادبی از نظر تاریخی برای شعر تعلیمی دو مرحله قائل شده اند : آن دو را فقط نام ببرید ؟

2 ـ یکی از زمینه های مهم شعر غنایی را بنویسید ؟

3 ـ آثار زیر از چه کسانی است ؟الف ) چشمه ی روشن            ب ) تذکره الاولیا 

4 ـ نام دو شاعر ایرانی را بنویسید که آثازشان حماسی است ؟

د ) حفظ شعر

1 ـ مصراع دوم بیت زیر بنویسید :

نتوان وصف تو گفتن که تو درفهم نگنجی                  ……………………………………

-----------------------------------  

الف ) خود آزمایی

1 ـ با توجه به متن زیر به سؤالات پاسخ دهید :

اگر پای در دامن آری چوکوه                                 سرت ز آسمان بگذرد در شکوه

زبان درکش ای مرد بسیار دان                            که فردا قلم نیست بر بی زبـــــان

صدف وار گوهر شـناسـان راز                                 دهان جز به لؤلؤ نکردند باز

فراوان سخن باشد آگنده گوش                               نصیحت نگیرد مگر در خموش

چو خواهی که گویی نفس در نفس                         نخواهی شنیدن مگر گفت کس ؟

نباید سخن گفت ناساخته                                         نشاید بریدن نینداخته

تأمل کنان در خطا و صواب                                     به از ژاژ خایان حاضر جواب

کمال است در نفس انسان ، سخن                             تو خود را به گفتار ناقص مکن

کم آواز هر که نبینی خجل                                 جوی مشک بهتر که یک توده گل

حذر کن ز نادان ده مرده گوی                                چو دانا یکی گوی و پرورده گوی

صد انداختی تیر و هر صد خطاست                        اگر هوشمندی یک انداز و راست 

1 ـ 1 ) مفهوم بیت « کم گوی و گزیده گوی چون در         تا ز اندک تو جهان شود پر » از نظامی با کدام بیت مثنوی فوق ارتباط معنایی دارد ؟

1 ـ 2 ) مقصود از مصراع « که فردا قلم نیست بر بی زبان » چیست ؟

1 ـ 3 ) با توجه به زمینه ی کلی شعر ، مقصود از کلمه ی «تیر » در بیت آخر چیست ؟

2 ـ با توجه به درس گذر سیاووش از آتش « شخصیت کاووس » را چگونه می یابید ؟

3 ـ در بیت « سینه می خواهم شرحه شرحه از فراق           تا بگویم شرح درد اشتیاق » مقصود مولانا از مصراع اول چیست ؟

4 ـ مصراع دوم این بیت چه مفهومی دارد ؟

یکی بی زبان مرد آهنگرم                              ز شاه آتش آید همی بر سرم

5 ـ محوری ترین موضوع را در درس « سپیده ی آشنا » بیان کنید ؟

6 ـ معادل امروزی « بیرون گرفت و آواز داد » را بنویسید ؟

7 ـ با توجه به درس ( ذکر حسین بن منصور ) حلاج به چه دلیل منکران را بر مریدان ترجیح می دهد ؟

8 ـ در بیت زیر مقصود « رابعه » از مصراع دوم چیست ؟

توسنی کردم ندانستم همی                         کز کشیدن تنگ تر گردد کمند

9 ـ بیت زیر درباره ی کیست و ناظر بر کدام یک ازصفات اوست ؟

منی چون بپویست با کردگار               شکست اندر آورد و برگشت کار

10 ـ مقصود از مصراع « بگفتا گر به سر یابیش خشنود » چیست ؟

11 ـ در بیت زیر دو آرایه  ی ادبی پیدا کنید ؟

نفحات صبح دانی ز چه روی دوست دارم؟          که به روی دوست ماند که برافکند نقابی

12 ـ در بیت زیر چه آرایه ی ادبی بکار رفته است ؟

ای شرر از همرهان غافل مباش                   فرصت ما نیز باری بیش نیست

13 ـ در بیت « با نگاه غضب آلوده زند                        بر دل نازک من تیر خدنگ » نهاد را مشخص کنید .

14 ـ در مصراع « او را خود التفات نبودی به صید من » خود چه نقشی را دارد ؟

15 ـ در بیت زیر : مرجع ضمیر این کدام است ؟

بگفتا جان فروشی در ادب نیست                         بگفت از عشقبازان این عجب نیست

16 ـ در بیت زیر چند جمله وجود دارد ؟

روزها گر رفت گو رو باک نیست                 تو بمان ای آنکه چون تو پاک نیست .

ب ) معنی و مفهوم شعر و نثر

ابیات و عبارات زیر را به فارسی روان معنی کنید :

1 ـ بر کام و دل به گردش ایام دل مبند                  کاین چرخ کج مدار نه بر آرزو رود

2 ـ غرقه و همیم ورنه این محیط                             از تنک آبی کناری بیش نیست

3 ـ پیاپی بکش جام و سرگرم باش                               بهل گر بگیرند بیکار ها

4 ـ کس چون تو طریق پاکبازی نگرفت                        با زخم نشان سرفرازی نگرفت

5 ـ « حلاج » وقتی و نظری و فراستی داشت که کس را نبود .

6 ـ پروردگارا ! مگذار ………… [که ] نسبت به ملاهی و مناهی بی پروا باشم .

7 ـ اما مرا بر این قول برهانی باید .

8 ـ از هستی در آن وادی جز فشرده ای از شداید استخوان سوز نمونه ای به جای نبود .

ج ) تاریخ ادبیات و سبک شناسی

1 ـ شعر پروین از چه جهت شاخص و ممتاز شده است ؟

2 ـ در قرن پنجم غزل و تعزل در شعر چه کسی کمال می یابد ؟

3 ـ از چه هنگام مسائل سیاسی و اجتماعی و روان شناسی جزء اشعار تعلیمی به حساب آمده است ؟

4 ـ کتاب روان های روشن از کیست ؟

5 ـ یک کتاب از ابو نصر فراهی ( م / 618 هـ . ق ) نام ببرید ؟

6 ـ خیال بندی و نازک اندیشی از ویژگی های کدام سبک معروف ادبی است ؟

حفظ شعر

1 ـ مصراع دوم بیت زیر را بنویسید ؟

باورم نیست ز بد عهدی ایام هنوز               ………………………………………

2 ـ مصراع اول بیت زیر را بنویسید؟

…………………………………            کاول نظر به دیدن او دیده ور شدم

3 ـ در بیت زیر جای نقطه چین ها را پر کنید ؟

گفت : نزدیک است …………… را سرای آنجا        گفت : والی از کجا در خانه ی ………… نیست .

 

 

 

 

 

باسمه تعالی

زبان و ادبیات عمومی 1

 

 

 

 

شماره4

 

 

الف- به سوالات زیر پاسخ دهید         8نمره

1-در مصرع « فراوان سخن باشد آکنده گوش » چه صفتی برای پرگو بیان شده است   5/0

2-زود باشد که سر چوب پاره سرخ کنی کنایه از چیست؟ 5/0

3-مخاطب بیت« بپویید کاین مهترا هرمن است/ جهان آفرین را به دل دشمن است» چه کسی است؟  5/0

4- معادل امروزی « بازرفتند» چیست ؟  5/0

5- با توجه به درس « مناظره خسرو با فرهاد» هدف خسرو از طرح پرسشهای پی در پی چه بوده است؟ 5/0

6-« نی حدیث راه پرخون می کند» منظور از « راه پرخون»‌چیست؟ 5/0

7-چون شبنم اوفتاده بدم پیش آفتاب / مهرم به جان رسید و به عیوق بر شدم

الف در مصرع اول چه وجه شبه ای است؟             ب- یکی از مظاهر عیوق را بنویسید.       5/1

ج- پیام کلی مصرع دوم را بنویسید .

8-جمله ی مشهور « ان لم یکن لکم دین فکونوا احراراً فی دیناکم » از کیست و به چه معناست؟1

9- «بهل گر بگیرند بیکارها » منظور از بیکارها چه کسانی هستند ؟ 5/0

10- پا بر سر سبزه تا به خواری ننهی » مفهوم کلمه ی«تا» چیست؟ 5/0

11- پرورش یافتن فریدون در غار شبیه پرورش یافتن کدام پیامبر الهی است؟ 5/0

12-کدام گزینه نوع آرایه ی آن با دیگران متفاوت است؟ 5/0

الف- اشارت صبح       ب- اکسیر عشق    ج- آتش نخوت     د- چراغ هدایت     5/0

13- بیدل این کم همتان بر غروجاه / فخرها دارند و عاری بیش نیست» کدام مرحله عرفان را بیان می کند؟ الف- توحید  ب- معرفت   ج- استغنا  د- عشق                   5/0

ب- ابیات و عبارات زیر را معنی کنید      4نمره

·        به بصره شد و با عمر وبن عثمان مکی افتاد و هجده ماه با او صحبت داشت .

·        از آن مردی نادهان دوخته ست / که بیند که شمع از زبان سوخته ست

·        مکن کاری که برپاسنگ آیو/ جهان با این فراخی تنگ آیو

·        درد پرده ی غنچه را باد بام/ هزار آورد نغز گفتار ها

5- دیشب پس از امضای طومار عشق و فداکاری میان خیمه ها در تهجّد ونیایش فرو رفتنتد

6-در شمار از چه نیاورد کسی حافظ را /شکر کان محنت بی حد و شمار آخر شد

7-تو را بر همه چیزها حکم است تا در ضیافت مایی

8-چو او را بدیدند برخاست غو/که آمد زآتش برون شاه نو

ج- تاریخ ادبیات       2 نمره

1-نویسندگان آثار «کمدی الهی ،دیداری با اهل قلم» را بنویسید 5/0

2-نام دیگر کتاب بوستان چیست و بر وزن چه کتابی سروده شده است؟ 5/0

3-ناقدان ادبی برای شعر تعلیمی از نظر تاریخی دو مرحله قائل اند نام ببرید .5/0

4-معتبرترین و قدیم ترین کتاب فارسی در تصوف چیست و نثر آن چگونه است .5/0

د- حفظ شعر  1

جاهای خالی را پر کنید.

گفت تا داروغه را گوییم ……………/گفت …………….خوابگاه مردم بدکار نیست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

باسمه تعالی

زبان و ادبیات عمومی 1

 

 

 

 

شماره5

 

الف- خودآزمایی ودرک مطلب                       8 نمره

با توجه به ابیات زیر به سوالات پاسخ دهید.

برق با شوقم شراری بیش نیست             شعله ، طفل نی سواری بیش نیست

آرزوهای دو عالم دستگاه                        از کف خاکم غباری بیش نیست

لاله وگل زخمی خمیازه اند                  عیش این گلشن خماری بیش نیست

ای شرر از همرهان غافل مباش                فرصت ما نیز ، باری بیش نیست

1.1 معنی (با) در مصراع اول چیست.     5/0

2.1 منظور از (دستگاه) در بیت دوم چیست  5/0

1،3 در بیت سوم چه آرایه ای وجود دارد    /0

1،4 در بیت آخر (شرر ) استعاره از چیست 5/0

2-در بیت   بهاران که شاباش ریزد سپهر          به دامان گلشن ز رگبار ها      5/0

منظور شاعر از (شاباش بهاری ) چیست.

3- در بیت       بشنواز نی چون شکایت می کند         وز جدایی ها حکایت می کند 5/0

مقصود از ( نی ) چه کسی است.

4- در بیت  بگفتا گر به سر یا بیش خشنود       بگفت از گردن این وام افکنم زود 5/0

مقصود فرهاد از (وام) چیست

5- در بیت  آن همه ناز و تنعم که خزان می فرمود      عاقبت در قدم باد بهار آخر شد 5/

(خزان ) استعاره از کیست

6- در بیت           صدف وارگوهر شناسان راز               دهان جز به لولو نکردند باز   5/

(صدف) نماد چیست.

7- در مصرع ( همه غیبی تو بدانی ،همه عیبی توبپوشی ) بیانگر کدام صفت الهی است 5/

·        در مصرع (اکسیر عشق برمسم افتاد وزر شدم ) چرا شاعر عشق را به اکسیر تشبیه کرده است 5/0

9- در بیت از در در آمدی و من از خود به در شدم      گویی کز این جهان به جهان دگر شدم 5/0

منظور از (خود به در شدم ) چیست .

10- معادل امروزی ( خط جنبید باید ) چیست 5/0

11- مصرع (دیناری بده پنهان و خود را وا رهان ) به کدام پدیده ی  اجتماعی عصر شاعر اشاره دارد . 5/0

12- مفهوم کنایی ( فراوان سخن باشد آگنده گوش ) چیست 5/0

13- در بیت  گفتم ببینمش مگرم درد اشتیاق             ساکن شود بدیدم ومشتاق تر شدم 5/0

(م) در مگرم چه نقشی دارد .

1. نقش فاعلی         2.نقش مفعولی            3.نقش اضافی        4.هیچکدام

ب- معنی و مفهوم شعر و نثر              4

1- پروردگارا مگذار که صولت خشم حصار بردباری مرا در هم شکند .         75/0

2- گفتم مرا به ملک توحاجتی نیست این غلام در کار من است 5/0

3- عالی همت و عظیم قدر بود و او را تصانیف بسیار است     75/0

4- شماریت با من بباید گرفت                  بدان تا جهان ماند اندر شگفت5/0

5- به نیروی یزدان نیکی دهش                     کزین کوه آتش نیابم تپش 5/0

6- توسنی کردم ندانستم همی                  کز کشیدن تنگ تر گردد کمند 5/0

7- فریب جهان را مخور زینهار                         که در پای این گل بود خارها 5/0

ج- تاریخ ادبیات و سبک شناسی 2

1-    نثر یوسفی روان ……………...، ………………است 5/0

2- آثار زیر از کیست   5/0

1. المیزان        2.کشف المحجوب    5/0

3- ماده ی اصلی شعر تعلیمی چیست (دو مورد )     5/0

4- شاعران زیر در چه زمینه ای شعر می گفتند     5/0

1.سنائی               2.عطار

د- شعر حفظی      1

همه عزی و جالی همه ……………… ویقینی            همه نوری و……………و همه جودی وجزایی 5/0

او را خود ……………….نبودی به صید من              من خویشتن اسیر کمند………………….شدم 5/0

 

 

 

 

 

باسمه تعالی

زبان و ادبیات عمومی 1

 

 

 

 

شماره 6

 

الف- با توجه به ابیات زیر به پرسش ها پاسخ دهید.

برق با شوقم شراری بیش نیست             شعله ، طفل نی سوتری بیش نیست

آرزوهای دو عالم دستگاه             از کف خاکم غباری بیش نیست

لاله وگل زخمی خمیازه اند          عیش این گلشن خماری بیش نیست

تا به کی نازی به حسن عاریت            ما و من آیینه داری بیش نیست

غرقه ی وهیم ورنه این محیط           از تنگ ابی کناری بیش نیست

6        در بیت اول شاعر شعله را با چه چیزی مقایسه کرده است ؟ 5/0

7        در بیت سوم « زخمی » و «‌خمیازه» یعنی چه؟ 5/0

8        در بیت چهارم منظور از «آیینه دار بودن» چیست؟ 5/0

9        در بیت آخر کدام واژه معنا ی استعاری دارد ؟ معنای استعاری آن چیست؟ 5/0

10    در بیت «‌سرم به دینی و عقبی فرو نمی آید.تبارک الله از این فتنه ها که در سر ماست» با کدام بیت ارتباط معنایی دارد؟5/0

2- در مصراع «‌پرده هایش پرده های مادرید» تفاوت معنایی پرده را بنویسید     5/0

3-در بیت « من خفته بدم به ناز دوکتم عدم حسن تو به دست بیدارم کرد» دو آرایه ی ادبی ذکر کنید.5/0

4-در بیت « عشق دریایی کرانه ناپدید کی توان کردن شنا ای هوشمند » شاعر «عشق و عقل » را چگونه توصیف کرده است ؟ 5/0

·        در مصراع « صاحب خبر بیامد ومن بی خبر شدم» منظور از «صاحب خبر» کیست؟ ·        در بیت «فریب جهان را مخور زینهار که در پای این گل بود خارها » منظور از «‌خارها» چیست؟ 5/0

·        با توجه به بیت « فراوان سخن باشد آکنده گوش -نصیحت نگیرد مگر در خموش » نصیحت در چه کسی اثر نمی کند؟ 5/0

·   با توجه به بیت « گفت : می بسیار خوردی زان چنین بی خود شدی گفت : ای بیهوده گوحرف کم و بسیار نیست » چرا مست محتسب را بیهوده گو می داند ؟ 5/0

·        چرا شعر « قلب مادر » سروده ی ایرج میرزا در ردیف اشعار غنایی قرار دارد ؟ 5/0

·        محتوای شعرهای تعلیمی در قدیم بیشتر شامل چه چیزهایی بوده است ؟ (دو مورد را ذکر کنید )5/0

·        مصراع «شاید بریدن نینداخته »‌یادآور کدام مثل فارسی است؟ 5/0

·        در مصراع «‌هر که جز ماهی زآبش سیر شد » چرا« ماهی »استعاره از «‌عاشق » است؟ 5/0

ب- بیان معنی و مفهوم شعر و نثر       4نمره

1- سرّمن از ناله ی من دور نیست         لیک چشم و گوشش را از آن نور نیست    5/0

2- شده بربدی دست دیوان دراز           زنیکی نبودی سخن جز به راز  5/0

3- سرانجام گفت ایمن از مردان            نه گردد مرا دل به روشن روان5/0

4- ایها الامیر،شریف تو،تو را جز به راست گفتن ندارد اما مرا بر این قول برهانی یابد    5/0

5- بیزارم از وفای تو یک روز و یک زمان           مجموع اگر نشستم و خرسند اگر شدم5/0

6- باورم نیست ز بد عهدی ایّام هنوز                     قصه ی غصه که در دولت یار آخر شد 5/0

7- ولی داد مردن و وارستگان                                    بنازند هرگز به مردار ها 5/0

8- جامه ی متصوّفه بیرون کرد و قبا در پوشید و به صحبت ابنای دنیا مشغول شد.اما او را از آن تفاوت نبود 5/0

ج- تاریخ ادبیات و سبک شناسی

1-آثار زیر از چه کسانی است؟ 5/0

بهشت گمشده        دیداری با اهل قلم

2-  در قرن پنجم تغزّل در شعر چه کسی کمال می یابد؟ وکمال کدام نوع شعر را باید در آثار نظامی                    جست وجو کرد؟ 5/0

3-    عمده ی نوشته های محمدرضا حکیمی در چه زمینه ای است؟ 5/0

4-    دومورد از ویژگی های سبک هندی را بنویسید ؟5/0

د- شعر حفظی       1نمره

1- چون شبنم اوفتاده بدم پیش آفتاب              …………………………………………….. 5/0

2- ساقیا لطف نمودی ………پرمی باد                 که به تدبیر تو……………خمار آخر شد.5/0

 

 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد