ادبیات

سوا لات زبان وادبیات فارسی

ادبیات

سوا لات زبان وادبیات فارسی

سولات آرایه های ادبی سال سوم

آرایه های ادبی

 

 

 

 

باسمه تعالی

شماره1

 

1-در بیت زیر قافیه و ردیف را مشخص کنید .5/0

صد خانه اگر به طاعت آباد کنی                به زان نبود که خاطری شاد کنی

2-در کلمه ی « دلگشا» چند مصوت وجود دارد .هجای سوم آن را مشخص کنید .5/0

3-غزل عاشقانه را …………………..و غزل عارفانه را………….به اوج رسانیدند.5/0

4- قدیم ترین ترجیع بند از …………………و قدیم ترکیب بند از …………..است.5/0

5- مناسب ترین قالب شعری برای بیان داستان ها ومطالب طولانی چیست؟چرا؟ 5/0

6-قالب چهار پاره از چه هنگامی و با چه هدفی رایج یافت؟5/0

7- شعر سنتی و نیمایی از نظر قافیه چه تفاوتی دارند؟ 5/0

8-تشبیه ادعای ………………….ولی استعاره ادعای …………………..است؟ 5/0

9-در بیت زیر واژه های مشخص شده را از نظر حقیقت و مجاز مشخص کنید 5/0

چو آشامیدم این پیمانه را پاک                            در افتادم زمستی برسر خاک

10-استعاره مکنیه ای که مشبه به آن انسان باشد ………………یا …………….نام دارد 5/0

11-با کلمه ی « شهر » جمله ای بسازید که مجاز باشد و در آن قرینه را نشان دهید . 5/0

12- با کلمات داده شده تشبیه بسازید (75/0) گل سرخ             مشبه به

13- وجه شبه چیست؟در کدامیک از طرفین تشبیه آشکارتر است؟ مهمترین پایه های تشبیه چه نام دارد؟ 75/0

14-در مصراع زیر ارکان تشبیه را مشخص کنید.( مشبه مشبه به-ادات تشبیه وجه شبه ) 1نمره

« باز آی که چون برگ خزانم رخ زردی است»

15-تشبیه بلیغ چیست انواع آنرا نام ببرید ؟ 1

16-با توجه به عبارت زیر به سؤالات پاسخ دهید         1

« تابناک نبات در مهد زمین بپرورد »

1)تشبیه های بلیغ را مشخص کنید.

2)در تشبیه اول مشبه به کدام است؟

3)در تشبیه دوم مشبه را مشخص کنید.

17- استعارات زیر را به تشبیه تبدیل کنید و تمامی پایه های تشبیه را ذکر کنید      1

1-مرا در خانه سروی هست کاندر سایه ی قدش

2- جاده نفس نفس می زد.

18-علاقه مجاز را در عبارات زیر مشخص کنید  1

1- شبی یاد دارم که چشمم نخفت                 3- سپید شد چو درخت شکوفه دار سرم

2- به یاد روی شیرین بیت می گفت                4- دهخدا قلم خوبی دارد

19-در عبارت زیر ضمن مشخص کردن تشبیهات مفرد و مرکب ،مشبه و مشبه به و وجه شبه را مشخص کنید.2

از دیده گر سرشک چوباران چکد رواست

هر که علم خواند و عمل نکرد بدان ماند که گاو راند و تخم نیفشاند

20- در ابیات زیر کلماتی را که استعاره هستند مشخص کنید و نوع استعاره را بنویسید. 2

الف- هزاران نرگس از چرخ جهانگرد                      فرو شد تا برآمد یک گل زرد

ب- کس چوحافظ نگشود از رخ اندیشه نقاب         تا سر زلف سخن را به قلم شانه زدند

21- اصطلاحات زیر را تعریف کنید .2

الف- مجاز:

ب-علاقه:

ج-قرینه:

د- کنایه:

22-در جملات و ابیات زیر ضمن مشخص کردن کنایه مفهوم هر کدام را بنویسید  2

الف-هر که دل پیش دلبری دارد                   ریش در دست دیگری دارد

ب- از امکانات عمل غافل مشو                      گندم از گندم بروید جوزجو

ج- چوبشنید بیچاره بگریست زار                   که ای خواجه دستم زدامن بدار

د-کمان را به زه کردزود اشکبوس                تنی لرز لرزان و رخ سندروس

                                                                            باسمه تعالی

آرایه های ادبی

 

 

 

 

شماره2

 

1- قافیه و ردیف را در بیت زیر مشخص کنید.

سرو چمان چرا میل چمن نمی کند             همدم گل نمی شود ؟یاد سمن نمی کند

2- شعری را که ردیف دارد چه می گویند.

3- اگر شاعر مقصود خود را تنها در یک بیت بیان کند به آن بیت چه می گویند؟

4- واژه های زیر از چند هجا ساخته شده اند.

بیدار                فقر

5-هجا های مصراع زیر را جدا کنید وبا علامت خاص بنویسید.

گویند مرا چو زاد مادر

6- جای نقطه چین را پر کنید.

……………………… در قصیده رابط میان مقدمه با تنه ی اصلی قصیده است.

7-تغزل چه بخشی از قصیده است و چرا سروده می شود؟

8-غزل از چه دوره ای جنبه ی اجتماعی به خود می گیرد؟

9- اولین بیت غزل را………………….. و آخرین بیت غزل را …………..می نامند.

10-از میان شاعران زیر کدامیک قطعه سرا بوده است؟

الف-حافظ     ب-باباطاهر          ج- پروین اعتصامی             د- مولوی

11- در قالب ترجیح بند بیت مصرع و یکسان بین غزل ها………………….نامیده می شود.

12-قدیمی ترین سراینده ی ترکیب بند کیست؟

13-بنیانگذار مسمط کیست؟

14- درون مایه مثنوی های زیر چیست؟

15-الف)حدیقه الحقیقه ی سنایی                 ب- شاهنامه فردوسی

16-هر یک از اشعار زیر در چه قالبی سروده شده است .

الف) گر مرد رهی میان خون باید رفت         از پای فتاده سرنگون خواهدرفت

توپای به راه در نه و هیچ مپرس                   خود راه بگویدت که چون باید رفت

ب)به صحرا بنگرم ،صحرا ته وینم                به دریا بنگرم ، دریا ته وینم

به هر جا بنگرم کوه و در و دشت                 نشان از قامت رعنا ته وینم

17-تنها قالب شعر سنتی که مصراع های آن با هم برابر نیست کدام است؟

18- آشکارترین تفاوت شعر سنتی و نیمایی در چیست؟

الف- وزن،قافیه و درون مایه                    ب- طول ومصراع ها وقافیه

ج- درون مایه و سبک بیان ووزن               د- قافیه ورون مایه و طول مصراع ها

19- در بیت زیر پایه های تشبیه را معین کنید.

گفتا برو چوخاک تحمل کن ای فقیه             یا هر چه خوانده ای همه در زیر خاک کن

بلم آرام چون قویی سبکبار                               به نرمی بر سر کارون همی رفت

20- در کدام گزینه کلمه ی« دریا» مشبه به است؟

الف- تلاطم زندگی امواج دریا را به باد می آورد         ب- دریای بی کران چون دل عارفان است

ج-رنگ دریا همچو رنگ آسمان آبی است                 د- دلش چودریا بزرگ است

21- در بیت ها و جمله های زیر تشبیهات را بیابید و تعیین کنید که در آن ها،کدام یک از پایه های تشبیه حذف شده اند.

الف- وزرا بر مثال اطبا اند

ب- که نی ام کوهم ز صبر و حلم و داد            کوه را کی در رباید تندباد

22- در تشبیهات مرکب زیر طرفین تشبیه را تعیین کرده و وجه شبه آن را بنویسید .

آن شاخه های نارنج اندر میان ابر               چو پاره های اخگر اندر میان دود

آن قطره باران که برافتد به گل سرخ          چون اشک عروسی است که برافتاده به رخسار

23-در شعر و عبارت های زیر تشبیهات مفرد و مرکب را تعیین کنید.

آن فسون دیو در دل های کژ                         می رود چون کفش کژ در پای کژ

ای زلف توهر خمی کمندی                         چشمت به کرشمه ،چشم بندی

24-در بیت های زیر ،استعاره ی مصرحه را بیابید ضمناً مشبه مشبه به و وجه شبه را مشخص کنید.

ای غنچه ی خندانم ،چرا خون در دل ما می کنی               خاری به خود می بندی وما را از سر وا می کنی

در این بازار اگر سودی است با درویش خرسنداست                خدایا منعمم گردان به درویشی و خرسندی

25-در بیت زیر استعاره مکنیه را بیابید و در هر استعاره،مشبه ،مشبه به و وجه شبه را تعیین کنید .

هر کو نکاشت مهر و زخوبی گلی نچید                    در رهگذار باد نگهبان لاله بود

26- در بیت های زیر کلماتی که مشخص شده اند کدامیک استعاره مکنیه تشخیص و کدامیک غیر تشخیص است

در آفاق گشاده است ولیکن بسته است            از سر زلف تو در پای دل ما زنجیر

گل بخندید و باغ شدپدرام          ای خوشا این جهان بدین هنگام

27-در بیت زیر واژه هایی مشخص شده اند .کدام واژه حقیقت و کدام مجاز است ؟ در هر مجاز قرینه را مشخص کنید .

چو آشامیدم این پیمانه را پاک                       در افتادم زمستی برسرخاک

28- در عبارت و بیت زیر واژه های حقیقت و مجاز را مشخص کنید.

همه کس را دندان به ترشی کند شود الا قاضیان  را که به شیرینی

آرایه های ادبی

 

 

 

 

باسمه تعالی

شماره3

 

1-قافیه و ردیف را در بیت زیر مشخص کنید. 5/0

شب عاشقان بیدل چه شبی دراز باشد             تو بیا کز اول شب در صبح باز باشد

2-کمترین مقدار سخن موزون چیست؟   5/0

3-………مقدمه قصیده است با مضامین چون عشق ،یادجوانی ، وصف طبیعت.5/0

4- کلمه ی «سحر » از چند هجا ساخته شده است؟نوع هجا را مشخص کنید؟5/0

5- …… کوچکترین جزء نقشدار زبان است که سبب تمایز میان دو واژه میگردد .5/0

6- غزل از نظر ………………..و…………………با قصیده تفاوت دارد     5/0

7- دو شاعر مشهور قلعه پرداز را نام ببرید؟ 5/0

8- کدامیک از شاعران از سرایندگان مشهور ترکیب بند است؟ مولوی محتشم کاشانی فردوسی -پروین اعتصامی 5/0

9- در مسمط هر بخشی را یک ………..و مصراع آخر آن را ……….می گویند.    5/0

10- اهمیت مستزاد به چه خاطر می باشد؟ 5/0

11- ..مناسب ترین قالب برای بیان داستان های طولانی است.5/0

12- نام قالب شعر زیر را بنویسید و ویژگی های قافیه آن را توضیح دهید . 5/0

اگر صد تیرتاز از دلبرآید          مکن باور که آه ازدل برآید

پس ازصد سال از مرگ فایز           هنوز آواز دلبر دلبر آید.

13-بارزترین تفاوت شعر نیمایی و سنتی چیست؟ 5/0

14- درون مایه چهار پاره را چه مطالبی تشکیل میدهد ؟ 5/0

15- در بیت زیر هر یک از کلمات مشخص شده کدام یک از ارکان تشبیهند؟ 1

دل ما به دو رویت زچمن فراغ دارد               که چوسرو پایبند است و چو لاله داغ دارد

16- در بیت « چون آینه ،جان نقش تو در دل بگرفته است     دل در سر زلف تو زورفته چو شانه است» 5/0

الف- مشبه در مصراع اول کدام است؟          ب- مشبه به را در مصراع دوم مشخص کنید؟

17- در مصراع زیر مشبه، مشبه به ،ادات تشبیه را مشخص کنید؟  75/0

لبت در لطافت لاله سیراب را ماند.

18- کدام یک از موراد ذکر شده ادات تشبیه دارند؟ 25/0

الف- توسرو جویباری ،تولاله بهاری            ب- دلم در بی قراری چشمه سیماب را ماند

19- در مصراع زیر یک تشبیه بلیخ مشخص کنید و «‌مشبه به » آن را بنویسید؟ 1

درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد

20-با« مشبه » زیر یک تشبیه مرکب بسازید.     5/0              اشکی بر رخسار یک کودک

21- کدام یک از تشبیهات زیر مرکب و کدام مفرد است؟

ایام گل چو عمر به رفتن شتاب کرد                      ساقی به دور باده گلگون شتاب کن

به چمن خرام و بنگر برتخت گل که لاله               به ندیم شاه ماند که به کف ایاغ دارد

22- تشبیهی که ادات و وجه شبه آن حذف شود………نام دارد ؟ 5/0

23- با « وجه شبه» زیر یک تشبیه بسازید:                  پاکی:      5/0

24- در بیت زیر چه نوع تشبیهی وجود دارد ؟مشبه آن کدام است؟ 5/0

ماه خورشید نمایش ز پس پرده زلف         آفتابی است که در پیش سحابی دارد.

25- در بیت زیر هر یک از کلمات مشخص شده استعاره از چیست؟ در بیت چه نوع استعاره ای به کار رفته است ؟ 1

چو تنها ماند ماه سرو بالا              فشاند از نرگسان لولی لالا

26-در ابیات زیر استعاره کدام است ؟ چه نوع استعاره ای به کار رفته است؟5/1

الف- گریستند و از گریه جویی روان          بیاید مگر گریه ی آسمان

ب- گل بخندید و باغ شد پدرام              ای خوشا جهان بدین هنگام

27- در بیت زیر چند استعاره وجود دارد ؟ 5/0

مرا برف باریده بر پر زاغ         نشاید چوبلبل تماشای راغ

28- استعاره مکنیه ای که مشبه به آن انسان باشد ………نام دارد ؟5/0

29- در بیت زیر در کدام کلمه تشخیص به کار رفته است ؟چرا؟ 5/0

ای دل من تو را بشارت باد      که تو را من به دوست خواهم داد

30- در ابیات زیر کنایه ها را مشخص کنید ومفهوم آن ها را بنویسید

1- بخواهد هم از تو پدر کین من                 چوبیند که خاک است با این من

2-هرکه دل پیش دلبری دارد                        ریش در دست دیگری دارد

3-چونا مردم آواز مردم شنید                        میان خطر جای بودن ندید

4-هنوز از دهن بوی شیر آیدش                همی رای شمشیر و تیر آیدش

5-من تفنگم بردوش کوله بارم بر پشت        بندپوتینم را محکم می بندم

باسمه تعالی

آرایه های ادبی

 

 

 

 

شماره 4

 

 

1- با توجه به شعر به سؤالات زیر پاسخ دهید.

الف- سروچمان من چرا میل چمن نمی کند                    همدم گل نمی شود ،یاد سمن نمی کند

ب- دی گله ای ز طره اش کردم و از سرفسوس              گفت که این سیاه کج گوش به من نمی کند

ج- تادل هرزه گرد من رفت به چین زلف او                    زان سفر دراز خود عزم وطن نمی کند

د- چون نسیم می شود زلف بنفشه پرشکن                    وه که دلم چه یاد از آن عهد شکن نمی کند

هـ قالب شعر بالا چیست؟

خ- کلمات ردیف و قافیه را نشان دهید.

چ-بیت مصرع و تخلّص را نشان دهید .

ر- هجاهای مصراع اول را با علامت خاص بنویسید.

1-……………………. شعری است حداقل در دو بیت که معمولاً مطلع آن مصرّع نیست و مصرع های زوج آن هم قافیه اند و وحدت موضوع دارد . 5/0

3- قدیمی ترین ترجیع بنداز  ………. و زیباترین آن ها از ……..است .5/0

4- مثنوی چگونه قالبی است و درون مایه ان را بنویسید. 5/1

5- قالب ابیات زیر را مشخص کنید .

الف- من درد تو را آسان از کف ندهم          دل برنکنم زدوست تا جان ندهم

از دوست به یادگاری دردی دارم                  کان درد به صد هزار درمان ندهم

ب- بانگ برداشت مرغ حق : شب شب            برگ برشاخ بید لرزان شد

ج- ته دوری از برم دل در برم نیست               هوای دیگری اندر سرم نیست

به جان دلبرم کز هر دو عالم                              تمنّای دگر جز دلبرم نیست

د- مدعی قامت دلجوی توست            بداد است

رحم کن ای دیده رخ زرد من             درد من

6- اهمیت قالب مستزاد در چیست؟ چرا؟ 1

 7- در ابیات زیر پایه های تشبیه را معین کنید  1

 الف- دل ما به دور رویت زچمن فراغ دارد       که چو سرو پای بند است و چو لاله داغ دارد

ب- گرت زدست برآید چو نخل باش کریم       ورت به دست نیاید چه سرو باش آزاد

8- با مشبه و مشبه  به های زیر تشبیه بسازید.  1

مشبه : شب

مشبه به : گل سرخ

9- در ادبیات و جملات زیر تشبیهات را بیابید و تعیین کنید کدام یک از پایه های تشبیه حذف شده است. 1

الف- در شجاعت شیر ربّا نیستی                      در مروت خود که داندکیستی

ب-وزرا بر مثال اطبّااند

10- تشبیهاتی بلیغ بسازید که واژه های زیر مشبه آن باشند         1

دانش =دوستی

11- در ابیات زیر تشبیهات مفرد ومرکب را تعیین کنید    1

 الف- قرار در کف آزادمان نگیرد مال       چو صبر در دل عاشق ،چو آب در غربال

ب- رخ گل را که عکس روی یار است         هوا مشاطه ، آب آیینه دار است

12- در تشبیهات مرکب زیر ، طرفین تشبیه و  وجه تشبیه را تعیین کنید.        5/1

الف- آن قطره ی باران که برافتد به گل سرخ      چو اشک عروسی است برافتاده به رخسار

ب- آن شاخه ی نارنج اندر میان ابر              چون پاره های اخگر اندر میان دود

13- با مشبه و مشبه  به های زیر تشبیه مرکب بسازید.   5/1

مشبه اشکی بررخسار یک کودک

مشبه به چراغ های مهتابی که در حال چشمک زدن هستند.

14- در ادبیات زیر استعاره مصرحه را بیاموزید و با آن تشبیه بسازید .5/1

الف- در این بازار گر سودی است با درویش خرسند است     خدایا منعم گردن به درویشی و خرسندی

ب- چوتنها ماند ماه سرو بالا             فشاند از نرگسان لؤلؤی لالا

15- با واژه های زیر استعاره مصرحه بسازید. 1

سرو - کاروان سرا

16- در بیت های زیر استعاره های مکنیه را بیابید و بگویید کدام تشخیص است      5/1

الف- به صحرا شدم عشق باریده بود.

ب- گل بخندید و باغ شد پدرام                      ای خوشا این جهان بدین هنگام

ج- ای نسیم سحر آرامگه یار کجاست           منزل آن مه عاشق عیار کجاست

                                                                           باسمه تعالی

آرایه های ادبی

 

 

 

 

شماره 5

 

1 - شعر زیر را بخوانید و به سوالات پاسخ دهید .دلی دارم خریدار محبت       کزو گرم است بازار محبت

                                                                           لباسی بافتم بر قامت دل          زپود محنت و تار محبت

الف- ردیف شعر کدام است؟ 25/0

ب- قافیه را در بیت او ل پیدا کنید؟ 25/0

ج- واژه ی « محبت » را هجا بندی کنید و با علامت مخصوص بنویسید ؟ 5/0

2- مقدمه ی قصیده را ……………… می نامند. 25/0

3- نخستین شاعری که نکات عرفانی را در غزل بکار گرفت چه کسی است؟ 25/0

4-الف- قالب قطعه را ازنظر نحوه ی آرایش قافیه توضیح دهید ؟ 25/0

ب- تعریف زیر در مورد کدام قالب شعری است ؟

غزلهایی هم وزن با قافیه هایی متفاوت که بیت یکسان مصرعی آن ها را بهم می پیوندد .

5- الف- بنیانگذار مسمط کیست؟ 25/0

ب-مثنوی مولانا از مثنوی های 1- عاشقانه        2- عارفانه        است . 25/0

6- الف- مناسب ترین قالب برای ثبت لحظه های زود گذر شاعرانه کدام است ؟ 25/0

ب- مشهورترین شاعر دو بیتی سرا کیست؟ 25/0

7- الف- بنیان گذار شعر نیمایی کیست؟ 25/0

ب-آوردن قافیه در شعر نیمایی الزامی : 1- است                2- نیست               25/0

8-الف- مشبه و مشبه به را …………………… می نامند. 25/0

ب- ویژگی مشترک میان مشبه و مشبه به چه نام دارد . 25/0

ج- تشبیهی بسازید که ( کتاب ) «‌مشبه» آن باشد  5/0

د- تشبیهی بسازید که (دریا) « مشبه به » آن باشد  5/0

9- پایه های تشبیه را در عبارت زی مشخص کنید .دانا چوطبله ی  عطار است خاموش و هنر نمایی   1

10- الف- تشبیه بلیغ اضافی زیر را به تشبیه بلیغ غیر اضافی تبدیل کنید ؟ بهار جوانی         5/0

ب- تشبیه بلیغ کدام پایه های تشبیه را ندارد ؟   5/0

ج- پایه های تشبیه را در شعر زیر را مشخص کنید؟ قند تویی زهر تویی بیش میازار مرا

11- الف- با( مشبه به ) زیر یک تشبیه مرکب بسازید . الف- ستاره ها در اطراف ماه :              5/0

ب- طرفین تشبیه و وجه شبه را در تشبیهات مرکب زیر تعیین کنید.  5/1

آن قطره ی باران که برافتد به گل سرخ  چون اشک عروسی است بر افتاده به رخسار

2- دیده ی اهل طمع به نعمت دنیا               پر نشود همچنان که چاه به شبنم

12- الف- واژه ی (ماه) را در جمله ای بکار ببرید که استعاره ی مصرحه باشد           5/0

ب-استعاره ی مصرحه را در عبارت زیر پیدا کنید و به تشبیه تبدیل کنید و پایه های تشبیه را نام ببرید

باز امشب ای ستاره ی تابان نیامدی 5/1

13- الف-استعاره ی مکنیه ای که «‌مشبه به » آن انسان  باشد…………یا …………… نام دارد        5/0

ب- استعاره ی مکنیه را بیابید و به تشبیه تبدیل کنید و ( مشبه ) و ( مشبه به ) و ( وجه شبه ) را تعیین کنید  5/1

14- الف- واژه ی زیر را در معنی مجازی بکار ببرید ؟ شهر 5/0

ب- چهار علاقه از رایج ترین علاقه های مجاز را نام ببرید ؟ 1

15- در عبارت زیر مجازها را مشخص کنید و قرینه ی آنها را نشان دهید و نوع علاقه را بیان کنید ؟ 75/0

الف- به یاد روی شیرین بیت می گفت       چوآتش تیشه می زد کوه می سفت

16- در بیت زیر واژه های مشخص شده کدام حقیقت و کدام مجاز است؟ قرینه ی مجاز را نشان دهید. 75/0

اگر به زلف دراز تو دست ما نرسد      گناه بخت پریشان و دست کوته ماست.

استعاره ،مجازی است که علاقه ی آن ………است  5/0

کنایات را پیدا کنید و مفهوم آن ها را بیان کنید.

الف- گفت خاموش که هر کس که جمالی دارد            هر کجا پای نهد ،دست ندارندش پیش    1

ب- از مکافات عمل غافل مشو                           گندم از گندم بروید جو زجو       1         

19- فلانی ریش سفید است کنایه از چیست؟ 5/0

باسمه تعالی

آرایه های ادبی

 

 

 

 

شماره 6

 

1-قافیه و ردیف را در بیت زیر بیابید. 5/0

در غم ما روزها بی گاه شد                   روزها با سوزها همراه شد

2-در کلمه ی « دلگشا» چند مصوت وجود دارد ؟علامت هجای اول آن را بنویسید  5/0

3-قصیده شعری است که از نیمه ی قرن . هـ .ق ، در ادبیات فارسی ، به تقلید از شعر ………پدید آمد . 5/0

4-کدام  یک از شاعران زیر به قطعه سرایی شهرت یافته اند؟ 25/0

الف- نظامی          ب- سنایی        ج- ابن یمین            د- حافظ

5- قدیمی ترین ترکیب بند از ……………..،شاعر قرن پنجم هـ .ق ،است؟ 25/0

6- بنیان گذار « مسمط » کیست؟ 25/0

7- ابیات زیر در چه قالبی سروده شده است؟ 25/0

خدایا به ذات خداوندی ات        به اوصاف بی مثل ومانندی ات

به پاکان ،کز آلایشم دوردار              وگر زلّتی رفت، معذور دار

8- کدام یک از اشعار زیر رباعی و کدام دو بیتی است؟ 5/0

الف- گر صد تیر ناز از دلبر آید                       مکن باور که آه از دل برآید

پس از صد سال بعد از  مرگ فایز                      هنوز آواز دلبر دلبر آید

ب- ای کاش که جای آرمیدن بودی               یا این ره دور را رسیدن بودی

کاش ازپس صد هزار سال از دل خاک       چون سبزه امید بر دمیدن بودی .

9- دو ویژگی شعر نیمایی را بیان کنید     5/0

10- ارکان تشبیه را در مثال زیر مشخص کنید 1

دانا چو طبه ی عطار است ،خاموش و هنر نمای .

11-برای فهم یک تشبیه باید به سراغ ……………رفت که مهم ترین پایه ی تشبیه است ،زیرا …….از آن استنباط می شود. 5/0

12-در بیت زیر:

تو هم چون گل زخندیدن لبت با هم نمی آید         روا داری که من بلبل ،چو بوتیمار بنشینم

الف- «تو» در مصراع اول کدام رکن تشبیه است؟ 5/0

ب- مشبه به ،تشبیه دوم کدام است؟ 5/0

13- تشبیه بلیغ را در ابیات زیرمشخص کنید .1

الف- هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق             ثبت است بر جریده ی عالم دوام ما

ب- گذشت روزگاران بین که دوران شباب ما     در این سیلاب غم ، دسته ی گل شاداب را ماند

14- در هر یک ابیات زیر چه نوع تشبیه بلیغی دیده می شود؟ 1

الف-تو دی ماهی و آن دلبر بهار است              رسیدنتان به هم دشوار کار است

ب- دست از مس وجود چو مردان ره بشوی         تا کیمیای عشق بیابی و زر شوی

15- در بیت :آن قطره ی باران که برافتد به گل سرخ     چون اشک عروسی است برافتاده به رخسار

الف- چه نوع تشبیهی دیده می شود؟ 5/0

ب- مشبه ومشبه به کدام است ؟5/0

16- با مشبه های زیر ،تشبیه مرکب بسازید . 1

-اشکی بر رخسار یک کودک،

-چهره ی زیبا در پس پرده ی زلف،

17- در مصراع : بتی دارم که گرد گل زسنبل سایه بان دارد .

الف- مفهوم استعاری هر یک از کلمات مسشخص شده چیست؟ 5/0

ب- چه نوع استعاره ای دیده می شود ؟5/0

ج- چند استعاره به کار رفته است؟ 5/0

18- در بیت زیر هر یک از کلمات مشخص شده استعاره از چیست؟ و چه نوع استعاره ای دیده میشود ؟ 1

چو تنها ماند ماه سرو بالا           فشاند از نرگسان  لو لوی لالا

19- در بیت زیر کدام کلمه در معنای استعاره ی به کار رفته است؟ آیا تشخیص است یا خیر ؟چرا؟ 1

ای نسیم سحر آرامگه یار کجاست        منزل آن مه عاشق کش عیار کجاست

20- در عبارت زیر چه نوع استعاره ای به کار رفته است ؟ مشبه و مشبه به ی آن را معین کنید؟ 5/0

به صحرا شدم : عشق باریده بود.

21-دربیت زیر کدام یک از کلمات مشخص شده ،حقیقت و کدام مجاز است ؟ 5/0

اگر به زلف دراز تو دست ما نرسد               گناه بخت پریشان و دست کوته ماست

22- چه ارتباطی میان « استعاره » و «‌مجاز » وجود دارد ؟ 5/0

23- در بیت زیر کدام  کلمه مجاز است ؟ علاقه و قرینه ی آن را بنویسید . 5/0

یکی درخت گل اندر میان خانه ی ماست             که سروهای چمن ،پیش قامتش پستند

24-در نمونه های زیر علاقه های مجاز را بیابید؟ 2

الف-سرم درد می کند                                    ب- دهخدا قلم خوبی داشت.

ج- جهان انجمن شد بر تخت اوی                  د- این دم شنو که راحت از این دم شود پدید

25- در بیت زیر کنایه را مشخص کنید و مفهوم ان را بنویسید       1

نرفتم به محرومی از هیچ کوی         چرا از در حق شوم زرد روی

26-کنایه دریافت …………….معنی است از طریق……………. 5/0

27- در بیت زیر :

هر که دل پیش دلبری دارد        ریش در دست دیگری دارد

الف- کنایه کدام است؟ 5/0

ب- مفهوم آن چیست؟ 5/0

 

 

 

 

 

سولات زبان فارسی۲ سال دوم (نیم سال اول )

باسمه تعالی

زبان فارسی 2

 

 

 

 

شماره1

 

الف- بخش دستور : 8 نمره

1-     در جمله زیر نهاد جدا و نهاد پیوسته را مشخص نمایید و علت مطابقت یا عدم مطابقت آن را توضیح دهید .

*هر یک از شاعران ایران مثل ستاره ای در آسمان ادب فارسی می درخشند .75/0

2-     با رسم نمودار گروههای اسمی تشکیل دهنده ی جمله زیر نقش هر گروه را تعیین کنید .  25/1

*اهل محل به او دانشمند می گفتند .

3-     زمان و کار برد وجه فعل های زیر را بنویسید .1

*شاید به خواب شیرین فرهاد رفته باشد

* قافله ی تمدن بشری به کجا دارد می رود .

4-فعل های مقابل را مجهول کنید   1    دارد می نویسد:                 بپردازد:

5- از فعل « بیندیش » با حفظ شخص زمان های ماضی التزامی و ماضی مستمر و مضارع مستمر بسازید  5/1

6- ساختمان فعل های زیر را بنویسید .( ساده مرکب پسوندی )  75/0

* من او را از این موضوع آگاه کردم

*فرو می ریخت گردی زعفران رنگ

*حسن از خواسته هایش چشم پوشید .

7- در جمله ی زیر یک فعل کمکی ( معین ) نشان دهید .25/0

*قاب آسمان شکسته است.

8- جمله ای بنویسید که با آهنگ خیزان پرسشی شود . 5/0

9-با استفاده از نهاد داخل پرانتز فعل مجهول را به معلوم برگردانید   5/0

*آیا باز هم شکار هایی همچون شاهنامه فردوسی سروده خواهد شد ؟ ( ایرانیان )

10- برای جمله ی زیر یک متمم قیدی ذکر نمایید  5/0

*رستم چهره ای محبوب و ملی است .

زبان شناسی :  4  نمره

1-مقصود از نمود آوایی زبان ………………… است . 25/0

2- اشتباه و خطا در ……………… رخ می دهد و اصلاح آن به وسیله ی ………………صورت می گیرد  5/0

3-چگونه می توانیم ثابت کنیم که کر و لال ها از توانش زبانی برخوردارند ؟ 5/0

4-     چرا شکل گفتاری  و نوشتاری کلمات مقابل تفاوت دارد .   1               خوردن و خواستار

5-     تفاوت میان گفتار و خط و نوشتار را بنویسید  1

6-     راز اصلی نیاز ما به آموختن خط و نوشتار چیست ؟ 75/0

املا و بیاموزیم:   3 نمره

1-کاربرد درست جمله های زیر را بنویسید  1

*کتاب « گلستان » به وسیله سعدی نوشته شده است .

*او دلایل قوی ای برای سخن خود ارائه داد .

2-نوشتن املای حروف « س» و « ش» بصورت کشیده مخصوص کدام خط است ؟ 25/0

3- به جای کلمه ی مشخص شده کلمه ی کوتاه تری قرار دهید ؟  25/0   *به چه سبب به مدرسه نیامدی ؟

4-جمله ی زیر از چه نظر غلط است ، صحیح آن را بنویسید .5/0

*به اوج قله ی کوه می نگریست  .

5-در گروه کلمه های زیر غلط املایی را بیابید و درست آن را بنویسید  1

قصر عمل ، وقاعت و بی شرمی ، ساتع و درخشان ، ضیاع و عقار ، سفاعت و نادانی ، موهش و هراس انگیز .

آیین نگارش :   5 نمره

·       گونه ی زبان و نوع نوشته ی زیر را بنویسید  5/0

« جنگل سیب صبح زود از خواب بیدار شد .همه درخت ها هر چیزی را که در خواب دیده بودند ، برای همدیگر تعریف می کردند .یکی از درخت ها گفت : من خواب دیدم تمام شاخه هایم پر از سیب                     شده اند……………»

·     اگر بخواهیم درباره ی موضوعی با تعداد زیادی از افراد مصاحبه کنیم ،یا به مصاحبه شوندگان دسترسی داشته باشیم .از روش ……………… استفاده می کنیم  5/0

·       سه مورد از اهمیت فضا سازی در نوشته های ادبی را بنویسید . 75/0

·       روش های کلی و عمومی یک تحقیق را نام ببرید.     1

·     نوشته ی زیر را ویرایش کنید .« آیا چگونه می توانیم بر علیه سوابق گذشته ی افرادی که نمی شناسیم عملیات قانونی انجام وموضوع را بررسی کنیم»  1

·       نوشته ی زیر را چند سطر ادامه دهید و نام مناسبی برایش انتخاب کنید .  75/0

با بال های زخمی اش روی شاخه ی درخت نشست میل پرزدن دوباره در دلش جوانه بست ،خواست پرواز کند که ناگهان ………………

·       دو مور از ویژگی های زبان محاوره را ذکر نمایید . 5/0

باسمه تعالی

 

شماره 2

 

الف- بخش دستور :  8 نمره

1- نمودار ساده ی جمله ی زیر را رسم کنید نهاد جدا و نهاد پیوسته آنرا مشخص نمایید وعلت مطابقت یا        عدم مطابقت نهاد جدا و پیوسته را توضیح دهید .    1

این ظرف ها شکستنی است .

2- با رسم نمودار گروه های اسمی تشکیل دهنده ی جملة نقش هر گروه را تعیین کنید .  1

ب- اهل محل او را دانشمند می گفتند.

3- برای جمله ای زیر یک متمم قیدی ذکر کنید ، زندگی هدف دار آرزوی آزادمردان است ، 5/0

4- زمان و کاربرد وجه فعل های زیر را بنویسید.    1

 قافله ی تمدن بشری به کجا دارد می رود ؟            شاید چشمی بر عطش رشت ببارد.

5- فعل های مقابل را مجهول نمایید.   داشت می نوشت :                  بشکند :          1

6- از فعل « آورده است » با حفظ شخص زمان های         ماضی التزامی ، ماضی مستمر و مضارع مستمر بسازید   5/0

7-فعل های زیر از نظر ساختمان بررسی کنید .( ساده مرکب پسوندی )

الف- من او را از این موضوع آگاه کردم                 ب-فرو می ریخت گردی زعفران رنگ

ج-او  از خواسته هایش چشم پوشید

8- در جمله ی مقابل یک فعل کمکی نشان دهید ،     قاب آسمان شکسته است  25/0

9- جمله ای بنویسید که با آهنگ خیزان پرسشی شود.     5/0

10- با استفاده از نهاد داخل پرانتز فعل مجهول را به معلوم برگردانید .

آیا باز هم شاهکارهایی همچون شاهنامه ی فردوسی سروده خواهد شد ؟ ( ایرانیان ) 5/0

زبان شناسی :    4 نمره

1-چگونه می توایم ثابت کنیم که کرو لال ها از توانش زبانی برخوردارند ؟ 5/0

2-به چه علت گوناگونی سبکی و لهجه ای وحتی گویشی به یگانگی زبان آسیب نمی رساند ؟ 5/0

3-چرا شکل گفتاری و نوشتاری کلمات زیر تفاوت دارد ؟ 5/0

 خوردن و  خواستار

4-تفاوت میان گفتار و خط و نوشتار را بنویسید . ( ذکر دو مورد ) 1

5-اشتباه و خطا در ………….رخ می دهد و رفع و اصلاح آن به وسیله ی ………… صورت میگیرد؟ 5/0

6-عواملی که باعث بروز خطا در گفتار می شود چیست ؟    1

ج- بخش املاء و بیاموزیم:            3نمره

کاربرد درست جمله های زیر را بنویسید      1

کتاب « گلستان » به وسیله سعدی شیرازی نوشته شده است.

او دلایل قوی ای برای سخن خود ارائه داد.

نوشتن املای حروف « س» و «‌ش» بصورت دندانه دار مخصوص کدام خط است ؟ 25/0

به جای کلمه مشخص شده کلمه ی کوتاه تری قرار دهید  25/0

به منظور بازدید از نمایشگاه کتاب کلاس تعطیل شد

در جمله ی زیر چه اشکالاتی وجود دارد به این  نوع کاربرد غلط چه می گویند ؟ 5/0

آخرین مسابقه فینال را دیدم.

در گروه کلمات زیر چهار غلط املایی وجود دارد آنها را بیابید وشکل درست آنها را بنویسید      1

ضیاع و اقار ها- مناعت طبع- سفاهت و نادانی انیس و معلوف قصر عمل قضا و پیکار    

د- بخش آیین نگارش: 5 نمره

1-به گونه ی زبان و نوع نوشته ی زیر را بنویسید.1

« هشت و نیم صبح وارد شدم ،سلام مأموران دروازه و گل کاری میدانگاهی اش پیش باز خوشی بود و چون از یازده شب توی اتوبوس بودیم و پاها آماس کرده ……………»

2-دو مورد از ویژگیهای زبان محاوره را بنویسید .5/0

3-چرا یک طرح نگارش باید دقیق تر و حساب شده تر باشد؟

4-اهمیت فضاسازی از نوشته های ادبی چیست؟ 5/0

5-روش های کلی و عمومی یک تحقیق را نام ببرید    1

6-نوشته زیر را ویرایش کنید . صرب ها ،گاها گزارشات و خبرهای برخلاف واقع را منتشر                                  می سازند            1

7- عنوان مناسبی برای نوشته ی زیر انتخاب کنید .        5/0

« برف مثل پرنده ای صمیمی کنار پنجره ی کوچکم می نشست و قاب نقاشی مرا پر می کرد……… »

باسمه تعالی

شماره 3

 

الف- زبان شناسی            4 نمره

1-چگونه می توانیم ثابت کنیم کر و لال ها از توانایی زبانی برخوردارند ؟            5/0

2-چرا گوناگونی لهجه به یگانگی زبان آسیبی نمی رساند ؟ 5/0

 

 

3-چرا سخن گویان گویش های مختلف در فهم سخنان یکدیگر با اشکال روبه رو می شوند        5/0

4-تمایز زبان و گفتار را با قواعد شطرنج و بازی شطرنج مقایسه کنید ؟   1

5-تفاوت های میان گفتار و نوشتار (خط) چیست ؟        5/1

ب-املاو بیاموزیم :         3نمره

1-املای تشدید میانی با تشدید پایانی چه تفاوتی دارد ؟ مثال بزنید 1

2-چرا املای « ی» میانجی بر شکل کوچک آن ترجیح دارد ؟    5/0

3- جملات زیر را ویرایش کنید :      5/0

الف- آخرین مسابقه ی فینال را دیدم .

ب- نامه را به وسیله ی پست سفارشی فرستادم.

4- جمله ی زیر را به دوشکل ویرایش کنید :      5/0

-با دوست صمیمی ای مشورت کردم

5- کدام یک از گزینه های زیر از نظر املایی صحیح نیست ؟ 25/0

الف- انیس و معلوف         ب- محضور و رودربایستی           ج- بحبوحه ی مسابقه             د- قلیان درونی

6-کدام یک از گزینه های زیر از نظر املایی صحیح نیست ؟ 25/0

الف- موحش و هراس انگیز                       ب- مضیقه و تنگنا

ج- عضویت و اهریمن                               د- صفاهت و نادانی

پ- نگارش          5 نمره

1- در چه مواردی می توان در نوشته از زبان محاوره استفاده کرد ؟       5/0

2- فرق عمده ی  نویسنده با معمار چیست ؟   5/0

3- فضا سازی یعنی چه؟ 5/0

4- گذشتگان به فضا سازی …………………می گفتند . 25/0

5- لازمه ی نگارش هر نوشته ………………………است. 25/0

6- برای انتخاب عنوان نوشته چه راه هایی وجود دارد ؟ ( دو شیوه را با مثال ذکر کنید )    1

7-پرسش نامه در چه مواردی استفاده می شود ؟ 5/0

8-کتاب شناسی در کتابخانه شامل چه مطالبی است ؟ 5/0

9- گونه ی زبان و نوع نوشته ی زیر را بنویسید            1نمره

-« جنگل سیب صبح زود از خواب بیدار شد . همه ی درخت ها همیشه هر چیزی را که در خواب دیده بودند برای همدیگر تعریف می کردند .یکی از درخت ها که پر شده بود از شکوفه های رنگارنگ ،سراسیمه گفت: من خواب دیدم تمام شاخه هایم پر از سیب شده اند………

ت- دستور  8 نمره

1-نماد و گزاره را در جملات زیر مشخص کنید :

الف- قدر زندگی را بدانیم                   ب- هم کلاسی های امروز ،دوستان صمیمی فردای ما هستند .         1

2- اجزای اصلی جملات زیر را مشخص کنید :     5/1

 الف- سخت کوشان از هیچ مشکلی نمی هراسند        

 ب- رستم چهره ای محبوب وملی دارد

3-از فعل های « تابیده است و نشسته بودند » با حفظ شخص مضارع مستمر ، ماضی التزامی و آینده                   بسازید :5/1

4-جملات معلوم زیر را مجهول کنید : 1

1-     امام خمینی حکومت ستم شاهی را برانداخت .

2-     غلامحسین یوسفی کتاب چشمه ی روشن را در نقد و تحلیل شعر فارسی نوشت .

5- بن ماضی ،بن مضارع ،مصدر و صفت مفعولی فعل «‌شکفتند » را بنویسید .       1

6- زمان و نوع و شخص افعال زیر را بنویسید :       1

برویم           می گدازند

7- فعل های کمکی را در عبارات زیر مشخص کنید :   1

-تاریک روشن صبح بود . توی کوچه های شهر کسی دیده نمی سد . هنوز اذان تمام نشده بود .پهلوان ذکر گویان داشت می رفت و در دل می گفت به یاری خداوند پیروز خواهم شد .

باسمه تعالی

 

 

شماره 4

 

دستور      8 نمره

1- در کدام جمله نهاد جدا و نهاد پیوسته مطابقت وجود ندارد ؟ چرا؟ 75/0

الف- همین نهال های کوچک روزی میوه خواهند داد .

ب- پیامبر اکرم (ص) دشمنان شکست خورده را بخشیدند .

2- جمله های زیر چند جزئی هستند ،نوع آنها را بنویسید . 2

الف- زندگی هدف دار آرزوی آزاد مردان است .

ب- رستم چهره ای محبوب و ملی دارد .

مردان ایران به دانشمندان خود می نازند .

ت- دانش آموزان با اشتیاق به مدرسه آمدند .

3- در جمله ی زیر ،فعل را مشخص کنید و ویژگی های آن را بنویسید . 5/1

مردم به حافظ لسان غیب می گویند. فعل (       ) زمان (             ) شخص (              ) گذر(                   ) وجه(                      ) معلوم و مجهول (                      )

4- زمان فعل های مقابل را بنویسید :             دیده باشم (                 ) خواندند (                    )

 امتحان می دهند (                  )  نوشته بودند(               )   2

5- جمله ی (فرهاد کتاب ها را به دانشگاه خواهد برد) را به مجهول تبدیل کنید  5/0

6- جمله  مجهول را به معلوم تبدیل کنید . 5/0        بسیاری از استعدادها کشته شده است . اعتیاد

7-نقش کلمات مشخص شده را بنویسید ؟ 75/0

الف- مردم سید علی محمد جمال زاده را پدر داستان نویسی معاصر ایران می دانند

ب- دانش آموزان به مطالعه علاقه دارند .

زبان شناسی          4نمره

1- خطا و اشتباه در گفتار ناشی از چه عواملی است    1

2- چگونه می توان ثابت کرد که کر و لال ها از توانایی ذهنی زبان برخوردارند   1

3- دو تفاوت زبان و گفتار با خط و نوشتار را بنویسید  1

4- راز اصلی نیاز ما به آموختن خط ونوشتار چیست     1

آیین نگارش           5 نمره

1- زبان و بیان و قالب نوشته ی زیر را بنویسید    75/0

فرزند من، آن چه مرا به نامه نوشتن وا می دارد بعد مکان نیست، بلکه فاصله ی زمان است ،اکنون تو                 کوچک تر از آنی که بتوانم آنچه در ذهن دارم با تو بگویم . زبان ……………………قالب …………………

2-دو فرق عمده نویسی با معمار را بنویسید .  1

3- دو ویژگی زبان محاوره ای ( گفتاری ) را بنویسید        1

4- دو مورد از نتایج سودمند فضا سازی را بنویسید      1

5- لازمه هر نوشته داشتن ………………………………است          25/0

6- زبان رسمی کتاب های درس زبان فارسی چیست ؟      5/0

زبان گفتاری                  زبان مطبوعاتی                  زبان معیار               زبان ادبی

املا و بیاموزیم          3 نمره

1- چرا به کار بردن کلمات ( آشناییت و ایرانیت ) درست نیست؟ شکل درست آن را بنویسید        1

2- شکل صحیح کلمات نادرست را بنویسید .     1

نصر معاصر………………….عزل و ابد……………………….بهبوهه ی مسابقه …………………….

ائتلا و ارتقاء……………………………

3- کلمه ی (رضا) را به دوشکل مضاعف و غیر مضاعف بنویسید         1

رضا ( غیر مضاعف )

 

 

رضا ( مضاعف)

باسمه تعالی

شماره 5

 

الف- زبان شناسی              4 نمره

1- اشتباه و خطا در ………….رخ می دهد و رفع و اصلاح آن به وسیله ی ……………..صورت می گیرد         1

2- چگونه می توانیم ثابت کنیم که کر و لال ها از توانش زبانی برخوردارند       1

 3- تفاوت های میان گفتار و نوشتار را بنویسید    دو مورد        1

4- راز اصلی نیاز ما به آموختن خط و نوشتار در چیست ؟   1

ب- دستور               8 نمره

1-جمله ی معلوم روبرو را به مجهول تبدیل کنید             خیاط لباس ها را دوخت. 5/0

2-فعل روبرو را منفی کنید          بهرام داشت نامه می نوشت.   بهرام………………..5/0

3-وجه فعل را در جمله های زیر مشخص کنید .   75/0

الف-کتاب را بردار                    ب- کاش پرویز موفق شود              ج- احمد به خانه رفت

4-نوع فعل را از نظر ساختمان در جمله های زیر مشخص کنید .(ساده ،پسوندی ، مرکب)

الف- او از خواسته هایش چشم پوشید            ب- علی به مدرسه برگشت     

ج- رضا هر روز کتاب می خواند

5-از فعل « دید» با حفظ شخص موارد زیر را بسازید.   1

الف- ماضی التزامی                    ب- مضارع اخباری

ج- مضاعر مستمر                       د- آینده

6-نهاد جدا و پیوسته را در جمله های زیر مشخص کنید                1

الف- ما به ادبیات غنی و پربار خویش می بالیم . نهاد جدا              - نهاد پیوسته

ب- موفق و سربلند باشید                                 نهاد جدا               - نهاد پیوسته

7-با رسم نمودار اجزای ( نقش ها ) تشکیل دهنده ی جمله ی زیر را مشخص کنید             25/1

مردم روستا به او دکتر می گفتند.

8-فعل جمله های زیر را از لحاظ گذر بررسی کنید .در صورت گذرا بودن نوع گذرا را بنویسید         25/1

الف- علی دوست خود را قهرمان بزرگی می دانست

ب- هوا سرد شد.

ج- کبوتر پرید.

9- دلیل عدم تطابق نهاد جدا و پیوسته را در جمله ی زیر بنویسید.       1

الف- این ظرف ها شکستنی است

ب- حضرت پیامبر (ص) پس از مکه دشمنان شکست خورده را بخشیدند .

ج- نگارش            5  نمره                           

1- اصلاح شکل کلمات و یکسان کردن رسم الخط در حوزه ی کدام ویرایش قرار می گیرد .      5/0

2-نویسندگان آثار زیر برای عنوان نوشته ی خود از چه راههایی بهره برد ه اند ؟ 75/0

الف- نون والقلم:                                                      تماشاگه راز      :

ج- روشن تر از خاموشی :

3- با توجه به نوشته به سؤالات پاسخ دهید .« فرزند من، آن چه مرا به نامه نوشتن می دارد بعد مکان نیست ، بلکه فاصله ی زمان است .اکنون توکوچک تر از آنی که بتوانم آن چه می خواهم با تو بگوبم سالهای دراز باید بگذرد تا تو گفته های مرا دریابی ……»  75/0

الف- نوشته در قالبی است؟      ب- زبان نوشته چگونه است ؟            ج- طرز بیان آن چه طور است ؟

4- روش های کلی و عمومی تحقیق را نام ببرید.   1

5-استفاده از طرح نوشته چه مزیت هایی دارد ؟ 4مورد      1

6-جملات روبرو را ویرایش کنید . الف- جنگ هر روزه از شدت بیشتری برخوردار گشت       1

                                                      ب- مقداری از مسلمانان کشته شدند .

د- املا و بیاموزیم      3نمره

چرا به کار بردن کلماتی چون «‌آشناییت و «‌خوبیت » درست نیست ؟    5/0

جمله ی روبرو را به دو صورت ویرایش کنید«‌در کنار آن خط ، خط موازی ای بکشید .        1

دست نوشته ی بعضی  شبیه خط چاپی کتاب است که به آن خط «………………………» می گویند           5/0

در میان گروه کلمات غلط ها را پیدا کرده ،صحیح آن ها را بنویسید. احد و صمد  غذا و بیکار مضق و جویدن توطئه ی دشمن مآخذ و منابع مکس و توقـّف بانگ ناقوس رتل گران                               1

 

 

 

 

 

 

سولات ادبیات فارسی ۲سال دوم(نیم سال اول )

ادبیات فارسی 2

باسمه تعالی

شماره 1

 

الف- معنی لغات مشخص شده ی زیر را بنویسید .(2 نمره)

1- پیغام اومفتاح فتوح است .                                              2- از او خواست دستوری امّا ندید.

3- چو سوفارش آمد به پهنای گوش.                                  4- آثار شادی در وجناتش پدیدار گردید.

5- وکیل باشی مثل جرزخیس خورده وارفت .                  6-ماه ایارش آواز ماست ،میان مزارع زیتون .

7- آسمان با ابرهای سیاهی شبیه به دودهای متراکم پوشیده بود.

8- بشد تیز رهّام باخود وگبر.

ب- ابیات و عبارات زیر را به فارسی روان امروزی برگردانید.(6 نمره)

حالا برایت نقل می گویم .25/0

دستهایش را به سنگ مردگان آویختند 25/0

ما بهره ی خودمونو دادیم . 25/0

دل ما را هوای خود ده .25/0

فلک باخت از سهم آن جنگ رنگ .5/0

چه زنم چونای هر دم ، زنوای شوق اودم ؟ 5/0

یکی از حضّار که کبّاده ی  شعر و ادب می کشید .5/0

دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین          به علی شناختم من به خدا قسم خدا را  75 /0

الهی ما را آن ده که آن به و مگذار ما را به که ومه. 75/0

10- بر او راست خم کرد وچپ کرد راست                            خروش از خم چرخ چاپی بخاست .       1

11- چو تویی قضای گردان ،به دعای مستمندان                      که زجان مابگردان ره آفت قضا را .       1

ج- شعر حفظی ابیات زیر را کامل کنید .(1 نمره)

آن قصر که جمشید در او ………………… گرفت                  آهو بچه کرد ورو به ………………گرفت

بهرام که …………………… می گرفتی همه عمر                    دیدی که چگونه…………… بهرام گرفت

د-دانش های ادبی ( 3 نمره)

نویسندگان آثار زیر را بنویسید.75/0

الف-مناجات نامه :                          ب- حمله ی حیدری:                          ج: چمدان:

آغازگر واقع گرایی در نثر فارسی و پدر داستان نویسی معاصر ،کیست؟ 25/0

دو مورد از اصلی ترین مسایل ادب پارسی را ذکر کنید .5/0

مشهورترین چهره  ی ادب پایداری سیاهان کیست ؟ و اثر معروفش چه نام دارد ؟ 5/0

برجسته ترین آرایه ی ادبی به کار رفته در بیت زیر را بیابید.5/0

خیزید وخزآ‎رید که هنگام خزان است                       باد خنک از جانب خوارزم وزان است.

به چه آرایه ای «‌تلمیح»‌گفته می شود ؟5/0

ن-خودآزمایی (4 نمره)

در عبارت « برکشته های  ما جز باران رحمت خود مبار » مقصود از «‌کشته ها » چیست؟ 5/0

« تو قلب سپه را به آیین بدار » یعنی چه ؟ 5/0

عبارت « چند مرده حلّاج بودن » کنایه از چیست؟ 5/0

با توجّه به داستان گیله مرد ،شخصیت گیله مرد نماد چه انسانی در عصر خود است؟ 5/0

در شعر « تورا می خوانم » اثر پابلو نرودا ، مقصود شاعر از جمله ی « ما این را از گذشته به ارث می بریم» چیست؟ 5/0

زیتون نماد چیست ؟ ونشانه ی کدام کشور است ؟ 5/0

مقصود از « نرون مرد ، اما رم نمرده است » و «‌با چشم هایش می جنگد » چیست ؟ 1

هـ  - درک مطلب (4 نمره ) با توجـّه به عبارات زیر به سؤالات پاسخ دهید .

از تمام بندرگاه هایش راندند / زیبای کوچکش را ربودند / وگفتند تو آواره ای / به راستی که شب رفتنی است / نه اتاق توقیف ماندنی است / و نه حلقه های زنجیر / ودانه های خشکیده ی خوشه ای / دره ها را از خوشه ها لبریز خواهد کرد / از سایه های آبی ،خارهای سرخ/ براجساد به جا مانده فرو ریخت /آیا از سرزمین توبود که فرشتگان / سرودهای صلح وشادی انسان را برای چوپانان خواندند ؟/ وقتی که مرگ در شکم درندگان / برسر زنان گریان به « دبکه »‌پرداخت / جز اوکسی نخندید./

منظور از «‌زیبای کوچکش » چیست ؟ 5/0

« شب » استعاره از چیست ؟ 5/0

در کدام عبارت می توان امید شاعر را به آینده ای درخشان مشاهده کرد ؟ 5/0

مقصود از «‌سایه های آبی » و « خارهای سرخ» چیست ؟5/0

« دبکه» یعنی چه ؟1

منظور از « سرودهای صلح و شادی » و « چوپانان » چیست ؟ 1

ادبیات فارسی 2

باسمه تعالی

شماره 2

 

الف- لغات مشخص شده را معنی کنید :2 نمره

1- با حال استیصال پرسیدم                                       2- اما علامت ،دیگر به خیابان اصلی پیچیده بود.

3- ماه آذارش ، پشته ها را با شقایق ها می آید                      4- ازو خواست  دستوری  اما ندید

5- شاخه های عظیم به وضعی موحش سیخ ایستاده بودند               6- چو سوفارش آمد به پهنای گوش

7- یکی تیر الماس پیکان چو آب                 8- به سرگرد گفتی که ما بهره ی خود مونو دادیم

1-(                      )     2-(                   )  3- (                           )   4- (                         )

5-(                      )    6-(                   )  / 7- (                           )   8- (                         )

ب- ابیات و عبارات زیر را معنی کنید .6 نمره

یکی از حضار که کباده شعر و ادب می کشید چنان محفوظ گردیده بود که جلو رفته جبهه شاعر را        بوسید. 1 نمره

به سوی هژبر ژیان کرد روی /به پیشش برآمد شه جنگجوی  1

خروشید کای مرد رزم آزمای /هماوردت آمد مشو بازجای  75/0

به دو چشم خون فشانم هله ای نسیم رحمت / که زکوی او غباری به من آر توتیا را   75/0

مسیوتم ،لابد خودت را یک جنتلمن تصور کرده ای  5/0

شلخته درو کنید تا چیزی گیر خوشه چین ها بیاید    5/0

حالا دلت خواسته برایت نقل بگویم 5/0

خودتو منو تلکه کردی 25/0

آن لاورتون را خودم به درک می فرستم   25/0

عبدالله عمر بکاست اما عذر نخواست   25/0

ج- حفظ شعر    1نمره

مصرع دوم بیت زیر را بنویسید : 5/0

در طبع جهان اگر وفایی بودی /…………………  …………………

جاهای خالی را تکمیل کنید :5/0

آمد …………………… ، کشتی قالب ببست / باز چو کشتی شکست ، ………………………

 

خودآزمایی 4 نمره

« برکشته های  ما جز باران رحمت خود مبار » مقصود از کشته ها چیست ؟

عبارت کنایی « چند مرده حلاج بودن »‌را معنی کنید .

با توجه به درس گیله مرد « محمد ولی » نماد چه انسانی است ؟

در شعر تورا می خوانم مقصود شاعر از جمله ی « ما این را از گذشته به ارث می بریم » چیست؟

فرشتگان سرودهای صلح و شادی را برای چوپانان خواندند منظور از کلمات مشخص شده چیست ؟.

محوری ترین پیام داستان هدیه ی سال نو چیست؟

زیتون نماد صلح کدام کشور است؟

درک مطلب  4 نمره

مگر ای سحاب رحمت توبیاری ار نه دوزخ / به شرار قهر سوزد همه جان ماسوارا » شاعر از علی (ع) چه می خواهد ؟ 5/0

تهمتن برآشفت با توس گفت / که رهام را جام باد ست جفت / رهام چگونه معرفی شده است 5/0

چوآن آهنین کوه آمد به دشت / همه رزمگه کوه فولاد گشت

الف- آهنین کوه استعاره از کیست  5/0                ب- شاعر از چه نظر میدان جنگ را به کوه مانند کرد 5/0

به سوی هژبر ژیان کرد روی / به پیشش برآمد شه جنگجوی » هژبر ژیان کیست ؟ 5/0

مفهوم کنایی « کاسه کوزه یکی شده بودیم»‌چیست ؟ 5/0

سرزمین ما زمرد است / ولی در بیابانهای تبعید/ بهارهای پیاپی /جز زهر بر چهره ی ما نمی پاشد  شاعر از چه نظر سرزمین را به زمرد مانند کرده است ؟ 5/0

یکهو می بینی رنگ شب پریده است » چه زمانی را نشان می دهد؟5/0

دانش های ادبی   3 نمره

خاوران نامه چه نوع حماسه ای است ؟ 5/0

2- نویسندگان « سال پنجم الجزایر ، مجمع دیوانگان » را بنویسید   5/0

3- گیسوان زیبای دلا چون آبشار طلایی رنگ می درخشید » وجه شبه ومشبه را مشخص کنید  1 نمره

نخستین مجموعه ی سیمین دانشور چه نام دارد ؟ 5/0

ادبیات فارسی 2

شاعر مقاومت فلسطین لقب کیست؟

  باسمه تعالی

    شماره 3

 

الف-معنی لغات مشخص شده را بنویسید : ( 2 نمره)

1- ای صمدی که از ادراک خلق جدایی                 2- فلک باخت از سهم آن جنگ رنگ

3- یک دست دیگر ظرف عاریه بگیریم                  4- یک کت مندرس را از آن بیرون کشید

5- با حال استیصال پرسیدم                                     6- از ابرهای سیاهی شبیه به دودهای متراکم پوشیده بود.

7- ماه اَیارش آواز ماست .                                      8- زمانه مرا پتک ترک تو کرد .

ب-خود آزمای :  4 نمره

مقصود از “ کیمیای هستی ” در مصراع « کاین کیمیای هستی قارون کند گدا را » چیست ؟ 5/0

در داستان « هدیه ی سال نو» چرا نویسنده عمل مادام سوفیا را چپاول وغارت دانسته است؟ 5/0

عبارت « شلخته درو کنید تا چیزی گیر خوشه چین ها بیاید » یعنی چه ؟ 5/0

« سربه گرد آوردن » یعنی چه؟  5/0

 چرا نویسنده فیلم نامه را « بچه های آسمان » نامیده است؟ 5/0

عمو تم ضعف اربابش را چگونه به رخش کشید ؟ 5/0

عبارات زیر ار معنا کنید :

- سماق مکیدن                                          - چند مرده حلّاج بودن    1

پ- حفظ شعر (1 نمره) جاهای خالی را پر کنید :

1- هر نفس ……………… می رسد از چپ و راست        ما به فلک می رویم……………که راست؟ 5/0

2- بهرام که گور می گرفتی همه عمر                          ……………………………………………    5/0

ت- دانش ادبی  :   3 نمره

منظومه ی معروف شهریار چه نام دارد ؟ سووشون نوشته ی کیست ؟  5/0

پدر داستان نویسی ایران کیست ؟  25/0

“ حمله ی حیدری ” اثر کیست ؟ چه نوع حماسه ای است ؟ 5/0

فرق نمایش نامه و فیلم نامه چیست ؟      5/0

5-در ابیات زیر بارزترین وزیباترین آرایه را مشخص کنید :

- نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت               متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را      5/0

-بر او راست خم کرد و چپ کرد راست                      خروش از خم چرخ چاچی بخاست      5/0

6- مشهورترین شاعر ادب پایداری در شیلی کیست؟   25/0

ث- معنی نظم ونثر  :   6 نمره

1- علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را             که به ماسوا فکندی همه سایه ی هما را    75/0

2- تهمتن برآشفت و با توس گفت                             که رهام را جام باده ست جفت        5/0

3- به خوابگاه عدم گر هزار سال بخسبم                     به خواب عافیت آنگه به بوی موی تو باشم          75/0

4- سرکش مشو که چون شمع از غیرتت بسوزد           دلبر که در کف اوموم است سنگ خارا     1

5- دلیران میدان گشوده نظر                                       که برکینه اول که بندد کمر   5/0

6- مگر ای سحاب رحمت تو بباری از نه دوزخ             به شرار قهر سوزد همه جان ماسوا را   75/0

7- الهی عبدالله عمر بکاست ، اما عذر نخواست .   5/0

یکی از حضار که کبّاده ی شعر وادب می کشید ،جلو رفته ،جبهه شاعر را بوسید   5/0

زهم رد نمودند هفتاد حرب    25/0

10-تنی لرز لرزان و رخ  سندروس   25/0

11- بر مصطفی بهر رخصت دوید   25/0

ج- درک مطلب : 4 نمره  - با توجه به عبارات به سؤالات پاسخ دهید :

“ عنان  را گران کرد و او را بخواند”  عنان گران کردن کنایه از چیست ؟  5/0

به سوی هژبرژیان کرد رو        به پیشش برآمد شه جنگجو    5/0

منظور از کلمات مشخص شده چه کسانی است ؟

3- زیبای کوچکش را ربودند / وگفتند تو آواره ای ، زیبای کوچک منظور چیست؟   5/0

4- “ ای کاش اهمیت در نگاه تو باشد ” این جمله یعنی چه ؟       5/0

5-“ کلاهش را برداشت و از زیر آن آبشار طلایی رنگ سرازیر شد ” آبشار طلایی استعاره از چیست؟  5/0

6- با عشق خود چه کنیم / در حالی که چشمانمان پر از خاک و شبنم یخ زده است ؟   5/0

عشق خود در عبارت بالا به چه اشاره دارد ؟

7 “ زمین آهنین شد ، سپهر آبنوس ” منظور از عبارات مشخص شده چیست ؟  5/0

8- نِرون مرد ، امارم نمرده است این عبارات یعنی چه ؟   5/0

 

 

 

ادبیات فارسی 2

   باسمه تعالی

       شماره 4

 

الف) کلمات خط کشیده شده را معنی کنید    2 نمره

1- ماه نیسانش دشت ها را با شکوفه ها می شکوفاند          2- نه جان دلم با مال می رویم

3- آن لاورتون را خودم به درک فرستادم                           4- جلو رفته جبهه ی شاعر را بوسید

5- فلک باخت از سهم آن جنگ رنگ                                6- چورهام گشت از کشانی ستوه

7- چشم ما را ضیای خود ده                                                8- با حال استیصال پرسیدم

1-                                  2-                                3-                               4-

5-                                   6-                               7-                               8-

ب) درک مطلب   4 نمره

1- خواستار چیزی بودن معنی کدام کنایه است ؟              5/0

2- حبیب خدای جهان آفرین / نگه کرد بر روی مردان دین   1

منظور از حبیب خدای جهان آفرین       و مردان دین چیست؟

کمان را به زه کرد زود اشکبوس / تنی لرزلرزان و رخ سندروس در مصرع دوم وجه شبه چیست؟  5/0

بخندید رستم به آواز گفت / که بنشین به پیش گرانمایه جفت

منظور از گران مایه جفت چیست      ولحن گفتار رستم چگونه است ؟   1

سلام او در وقت صباح مؤمنان را صبوح است ، منظور از سلام چیست؟  5/0

مخاطب شاعر در بیت زیر کیست؟

چوتویی قضای گردان مستمندان /که زجان ما بگردان ره آفت قضا را   5/0

ج- آرایه های ادبی وتاریخ ادبیات    3 نمره

« براو راست خم کردو چپ کرد راست / خروش از خم چرخ چاچی بخاست »

هدف شاعر از بهره گرفتن صامت های « خ و چ » چیست ؟ 5/0

دلا کلاهش را برداشت و از زیر آن آبشار طلایی رنگ سرازیر شد » از چه آرایه ای  استفاده شده است ؟ 5/0

نخستین مجموعه داستان سیمین دانشور چه نام دارد ؟  5/0

4- داستان « گیله مرد » از کدام اثر بزرگ علوی برگزیده شده است   5/0

5- یکی از حماسه های مصنوع را نام ببرید    5/0

6- موضوع کدام اثر با دیگران متفاوت است ؟   5/0

الف) خوشه های خشم    ب) سال پنجم الجزایر    ج) انگیزه ی نیکسون کشی    د) مائده های زمینی

د- خود آزمایی             4 نمره

1- برکشته های ما جز باران رحمت خود مبار   منظور از کشته چیست؟   5/0

2- سربه گردآوردن کنایه از چیست؟   5/0

3- در داستان گیله مرد  محمدولی  نماد چه انسانی است ؟  5/0

شلخته درو کنید تا چیزی گیر خوشه چین ها بیاید  چه ویژگی از انسان را بیان می کند . 5/0

« دبکه » جشن ملی کدم کشور است ؟ 5/0

محوری ترین پیام داستان هدیه سال نو چیست ؟    5/0

 فرشتگان سرودهای صلح وشادی انسان را برای چوپانان خواندند منظور کلمات خط کشیده را بیان               کنید . 1

هـ معنی عبارات و ابیات زیر را بنویسید   6 نمره

تک و تنها می آید سی میدان ،فکری است چه طور یک تنه با آن همه  دشمن لعین جر بکند .  1

که ناگاه عمر آن سپهر نبرد/برانگیخت ابرش برافشاند گرد  1

3- چو سوفارش آمد به پهنای گوش / زشاخ گوزنان برآمد خروش     75/0

4- بشد تیز رهام با خود وگیر /همی گرد رزم اندر آمد به ابر    75/0

5- عبدالله عمر بکاست عذر نخواست   5/0

6- نرون مرد ولی رم نمرده است    5/0

7- در صرف کردن صیغه ی بلعت اهتمام تامی داشتند   5/0

8- از او خواست دستوری اما ندید    5/0

9- آدم را کفری می کنند   25/0

10- هزار مرتبه قرآن را مهر کردید    25/0

و-   حفظ شعر     1 نمره

بیت بعدی بیت زیر را بنویسید

ما به فلکبوده ایم یار ملک بوده ایم / باز همان جارویم جمله که آن شهر ماست

……………………………………………/…………………………………………………  باسمه تعالی

شماره 5

 

الف- ابیات و عبارات زیر را به نثر روان معنی کنید .    6 نمره

1- برو ای گدای مسکین در خانه ی علی زن               که نگین پادشاهی دهد از کرم  گدا را    1

2- چو سوفارش آمد به پهنای گوش                        زشاخ گوز نان برآمد خروش   1

3- تنها همان رتبه ها بالا را وعده بگیر ومابقی را نقداً خط بکش    75/0

4- با عشق خود چه کنیم / در حالیکه چشم ها  ودهانمان پراز خاک و شبنم یخ زده است     75/0

5- مهر او بلانشینان را کشتی نوح است    5/0 

  6- فلک باخت از سهم آن جنگ رنگ  5/0

7-تو قلب سپه را به آیین بدار    5/0

8- ماه آذارش ، پشته ها را با شقایق ها و نرگس ها می آراید    5/0

9- از و خواست دستوری اما ندید   25/0    

 10- سر و پکالش خینی می شود     25/0

ب- لغات مشخص شده را معنی کنید    2 نمره

ای صمدی که از ادراک خلق جدایی  2- آثار شادی در وجناتش نمودار گردید

3-آن لاور تون را خودم به درک می فرستادم .   4- شاخه های عظیم به وضعی موحِش سیخ ایستاده بودند .

5-چه پیام ها سپردم همه سوز دل صبا را .    6- نهنگ یم قدرت حق علی .

7-هر کس به عنوان ولیمه کباب غاز صحیحی بدهد .  8- چه طور یک تنه با آن همه دشمن لعین جر بکند .

ج- خود آزمایی   4 نمره

عبارت کنایی « دندان به دندان خاییدن » یعنی چه ؟

 معنی کنایی عبارات زیر را بنویسید .الف)سماق مکیدن (             ) ب) شکم را صابون زدن (           ) 5/0

 چرا نویسنده ی « بچه های آسمان» این عنوان را برای فیلم نامه ی خود انتخاب کرده است ؟ 5/0

در داستان گیله مرد « مأمور دوم وگیله مرد» نماد چه انسانهایی در عصر خود هستند ؟ 5/0

جمله ی « ای کاش عظمت در نگاه تو باشد نه در چیزی که به آن می نگری » را با این شعر سهراب سپهری « چشم ها را باید شست ، جور دیگر باید دید » مقایسه کنید ؟ 5/0

در بیت « چه زنم چو نای هر دم زنوای شوق اودم ؟   که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را » منظور از       « لسان غیب » چیست ؟  5/0

مفهوم کنایی « چانه اش گرم شده » چیست ؟ 5/0

د- درک مطلب    4 نمره

1- با توجه به شعر به چهار پرسش زیر پاسخ  دهید.

به راستی که شب رفتنی است / نه اتاق توقیف ماندنی است / ونه حلقه های زنجیر / نرون مرد اما رم نمرده است/ با چشم هایش می جنگد.  5/0

الف- در مصراع اول « شب» نماد چیست ؟

ب) مقصود شاعر از عبارت « با چشم هایش می جنگد » چیست؟  5/0

د) به نظر شاعر چه چیزی پایدار نمی ماند ؟   5/0

2- در عبارت زیر مقصود از « سایه های آبی » و « خارهای سرخ» چیست ؟   5/0

و از سایه های آبی ، خارهای سرخ / بر اجساد مانده و ………………… فرو ریخت .

در شعر « و در قهقهه ی فشنگ ها ، برسر زنان گریان به دبکه پرداخت » دبکه به چه معنی است ؟  5/0

عبارت « سربه گردآوردن » یعنی چه ؟  5/0

مفهوم کنایی « کبّاده ی چیزی را کشیدن » چیست ؟  5/0

هـ دانش های ادبی    3 نمره

نویسنده ی کتابهای « سووشون » و « بینوایان » را نام ببرید . 5/0

حماسه ی طبیعی به چه نوع حماسه ای گفته می شود ؟   5/0

دو تن از چهره های برجسته ی ادبیات مقاومت فلسطین را نام ببرید؟  5/0

داستان کوتاه در ایران با چه مجموعه ای و بوسیله ی چه کسی بوجود آمد ؟   5/0

ویژگی های مناجات  خواجه عبدالله انصاری چیست ؟   5/0

در هر یک از ابیات زیر یک آریه ی ادبی مشخص کنید ؟  5/0

الف) آسمان بار امانت نتوانست کشید                قرعه ی کار به نام من دیوانه زدند .

ب) به گرز گران دست برد اشکبوس                  زمین آهنین شد سپهر آبنوس

و حفظ شعر   1 نمره

الف) خود زفلک برتریم وزفلک افزون تریم                  ………………………………………………………… 5/0

ب)…………………………………………………                دیدی که چگونه گور بهرام گرفت    5/0